Fizyoloji (physiology)

Fizyoloji, canlı bir sistemdeki işlevlerin ve mekanizmaların bilimsel olarak incelenmesidir. Biyolojinin bir alt disiplini olarak fizyoloji, organizmaların, organ sistemlerinin, bireysel organların, hücrelerin ve biyomoleküllerin canlı bir sistemdeki kimyasal ve fiziksel işlevleri nasıl yerine getirdiğine odaklanır. Organizma sınıflarına göre alan tıbbi fizyoloji, hayvan fizyolojisi, bitki fizyolojisi, hücre fizyolojisi ve karşılaştırmalı fizyoloji olarak ayrılabilir.

Fizyolojik işleyişin merkezinde biyofiziksel ve biyokimyasal süreçler, homeostatik kontrol mekanizmaları ve hücreler arasındaki iletişim yer alır. Fizyolojik durum normal fonksiyonun koşuludur. Buna karşılık patolojik durum, insan hastalıkları da dahil olmak üzere anormal durumları ifade eder.

Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından tıp alanıyla ilgili fizyolojideki olağanüstü bilimsel başarılara verilmektedir.


Alt Disiplinler: Fizyolojinin alt disiplinlerini sınıflandırmanın birçok yolu vardır; örneğig:

Organizasyon düzeyine göre alt disiplinler

·         Hücre fizyolojisi: Hayvan, bitki ve mikrobiyal hücreler arasında farklılıklar olmasına rağmen hücrelerin temel fizyolojik işlevleri, hücre bölünmesi, hücre sinyali, hücre büyümesi ve hücre metabolizması süreçlerine ayrılabilir.

Taksonlara göre alt disiplinler

·         Bitki fizyolojisi: Bitki fizyolojisi, bitkilerin işleyişiyle ilgilenen botaniğin bir alt disiplinidir. Yakından ilgili alanlar arasında bitki morfolojisi, bitki ekolojisi, fitokimya, hücre biyolojisi, genetik, biyofizik ve moleküler biyoloji bulunur.

·         Hayvan fizyolojisi: Hayvan fizyolojisi, hayvanların nasıl çalıştığının incelenmesidirİ hayvan yaşamının var olması için meydana gelen biyolojik süreçleri araştırır.

·         İnsan fizyolojisi: İnsan fizyolojisi, insan vücudunun sistem ve işlevlerinin istikrarlı bir iç ortamı sürdürmek için birlikte nasıl çalıştığının incelenmesidir.

Araştırma hedefine göre alt disiplinler

·         Karşılaştırmalı fizyoloji: Evrimsel fizyolojiyi ve çevresel fizyolojiyi içeren karşılaştırmalı fizyoloji, organizmalar arasındaki fonksiyonel özelliklerin çeşitliliğini dikkate alır.

(a) Tipik ökaryotik hayvan hücresi yapısı (Wiki), (b) bitki fizyolojisinde beş temel çalışma alanı (Wiki) (c) insan vücudunun boşlukları (Wiki)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Physiology

21 Ağustos 2024

 

GERİ (biyoloji)