Fiziksel / Biyolojik Antropoloji (physical/biological anthropology)

Fiziksel antropoloji olarak da bilinen biyolojik antropoloji, özellikle evrimsel bir bakış açısıyla, insanların biyolojik ve davranışsal yönleriyle, onların soyu tükenmiş hominin atalarıyla ve ilgili insan olmayan primatlarla ilgilenen bilimsel bir disiplindir. Antropolojinin bu alt alanı, insanları sistematik olarak biyolojik bir perspektiften inceler.

Dallar

Antropolojinin bir alt alanı olarak biyolojik antropolojinin kendisi de çeşitli dallara bölünmüştür. Tüm dallar, insan biyolojisini ve davranışını anlamak için evrim teorisinin ortak yönelimi ve/veya uygulanması konusunda birleşmiştir.

·         Biyoarkeoloji, arkeolojik kapsamda, ele geçirilen insan kalıntılarının incelenmesi yoluyla geçmiş insan kültürlerinin incelenmesidir. İncelenen insan kalıntıları genellikle kemiklerle sınırlıdır,  ancak korunmuş yumuşak dokuları da içerebilir. Biyoarkeoloji alanındaki araştırmacılar, insan osteolojisi, paleopatoloji ve arkeolojinin becerilerini birleştirir ve çoğunlukla kalıntıların kültürel ve morg ilişkisini dikkate alır.

·         Evrimsel biyoloji, tek bir ortak atadan başlayarak Dünya üzerindeki yaşam çeşitliliğini yaratan evrimsel süreçlerin incelenmesidir. Bu süreçler arasında doğal seçilim, ortak soy ve türleşme yer alır.

·         Evrimsel psikoloji, psikolojik yapıların modern evrimsel bir perspektiften incelenmesidir. Hangi insan psikolojik özelliklerinin evrimleşmiş adaptasyonlar olduğunu, yani insan evrimindeki doğal seçilimin veya cinsel seçilimin işlevsel ürünlerini belirlemeyi amaçlar.

·         Adli antropoloji, fiziksel antropoloji ve insan osteolojisi biliminin yasal bir ortamda, çoğunlukla da mağdurun kalıntılarının çürümenin ileri aşamalarında olduğu ceza davalarında uygulanmasıdır.

·         İnsan davranışsal ekolojisi, evrimsel ve ekolojik perspektiflerden davranışsal adaptasyonların (yiyecek arama, üreme, birey oluşumu) incelenmesidir. Çevresel streslere karşı insanın adaptif tepkilerine (fizyolojik, gelişimsel, genetik) odaklanır.

·         İnsan biyolojisi, sağlık, evrim, anatomi, fizyoloji, moleküler biyoloji, sinir bilimi ve genetik konularında uluslararası, nüfus düzeyindeki bakış açılarını ilgilendiren disiplinlerarası bir biyoloji, biyolojik antropoloji, beslenme ve tıp alanıdır.

·         Paleoantropoloji, insan evriminin gerçekleştiği çevrenin yanı sıra, insan soyundaki morfolojik ve davranışsal değişiklikleri belirlemek için esas olarak soyu tükenmiş hominin ve diğer primat türlerinin kalıntılarını kullanan, insanın evrimine ilişkin fosil kanıtlarının incelenmesidir.

·         Paleopatoloji, antik çağdaki hastalıkların incelenmesidir. Bu çalışma yalnızca kemiklerde veya mumyalanmış yumuşak dokularda gözlemlenebilen patojenik koşullara değil, aynı zamanda beslenme bozukluklarına, kemiklerin zaman içinde boy ve morfolojisinde meydana gelen değişikliklere, fiziksel travma kanıtlarına veya mesleki olarak kaynaklanan biyomekanik stres kanıtlarına da odaklanır.

·         Primatoloji, insan-olmayan primatların davranışlarını, morfolojisini ve genetiğini inceleyen bilim dalıdır. Primatologlar, insanların hangi özellikleri diğer primatlarla paylaştığını ve hangilerinin insana özgü adaptasyonlar olduğunu anlamak için filogenetik yöntemler kullanır.


(a) Biyolojik veya fiziksel antropolojiye bir örnek olarak primat kafatasları (Wiki), (b) erkek iskelet karidesinin morfolojisi, Caprella mutica (Wiki), (c) tyrannosaurus rex holotip örneği (Wiki), (d) son evrensel ortak ata LUCA ile birlikte bakteriler, archaea ve eukarya gibi canlı organizmaların tüm ana gruplarını birbirine bağlayan filogenetik ağaç (Wiki)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Biological_anthropology

5 Şubat 2024

 

GERİ (sosyalbilimler anasayfa)