Feynman dama tahtası veya rölativistik satranç tahtası modeli, Richard Feynman'ın 1 uzamsal boyutta hareket eden serbest bir spin-½ partikülü için çekirdek yollarnın toplam formülasyonudur. Ayrık toplamlar olarak (1+1)-boyutlu uzay-zamanda Dirac denkleminin çözümlerinin bir temsilini sağlar.
Model, iki boyutlu bir uzay-zaman dama tahtası üzerinde göreceli
rastgele yürüyüşler dikkate alınarak görselleştirilebilir. Her bir Î zaman adımında m kütleli pertikül sağa veya
sola Îc kadar hareket eder (c ışık
hızıdır). Böyle ayrık bir hareket için Feynman yol integrali, olası yolların
toplamına indirgenir.
(Matematikte rastgele
bir yürüyüş, tamsayılar gibi bazı matematiksel alanlarda bir dizi rastgele
adımdan oluşan bir yolu tanımlayan stokastik veya rastgele bir süreç olarak
bilinen matematiksel bir objedir.)
Feynman, uzay-zaman yolunun her ‘dönüşünün’ (soldan sağa
veya tersine hareket değişimi) –iÎmc2/ħ
(ħ: indirgenmiş Planck sabiti) ile ağırlıklandırılırsa, sonsuz küçük dama
tahtası kareleri sınırında, tüm ağırlıklı yolların toplamının, tek boyutlu
Dirac denklemini karşılayan bir yayıcı verdiğini gösterdi. Sonuç olarak,
sarmallık (dönmenin tek boyutlu eşdeğeri) basit bir hücresel-automata-tip kuraldan elde edilir. (Bir hücresel automaton
– çoğul, automata – , automata teorisinde
incelenen ayrı bir hesaplama modelidir.)
https://en.wikipedia.org/wiki/Feynman_checkerboard
26 Aralık 2021
GERİ (richard feynman)
