F tipi ana dizi yıldız (veya sarı-beyaz cüce) sistemlerinin yaşanabilirliği, kısa ömürleri ve yüksek UV radyasyon seviyeleri nedeniyle tartışmalıdır. Aslında F0 yıldızları birçok bilim adamı tarafından yaşanabilir gezegenleri destekleyebilecek en sıcak ve en büyük yıldızlar olarak kabul ediliyor. Yaşanabilir bölge dahilinde Yer sınırında F tipi bir yıldızın yörüngesinde dönen bir gezegen, Yer’in güneşten aldığı UV'nin 2.5 ila 7.1 katı kadarını alacaktır.
Evrimsel değişiklikler
Buna göre, UV ışınımındaki en büyük değişiklik, ≤1,2 M☉
ile F8 veya F9 yıldızının aksine,
>1,5 M☉
ile F0 yıldızının etrafında dönen bir gezegende meydana gelir. Bir yıldızın hayatındaki, onun etrafında
dönen potansiyel olarak yaşanabilir gezegenler için en tehlikeli evre, yıldızın oluşumu ile 500 000.000. doğum günü arasındaki en erken dönem olacaktır. Çalışma, bazı
durumlarda (örneğin eski bir F5 veya F8 yıldızının etrafındaki yaşanabilir
bölgenin dış kenarında bulunan bir gezegen), bir gezegenin Yer ikizinden daha
fazla değil, daha az UV alabildiği sonucuna varıyor.
Örnekler
2023 itibariyle, F-tipi yıldızların etrafında bilinen potansiyel
olarak yaşanabilir ötegezegenler yoktur, ancak KOI-4878.01, KOI-7040.01,
KOI-6676.01, KOI-5202.01 ve KOI-5236.01 dahil olmak üzere bazı doğrulanmamış
Kepler adaylarının çoğu potansiyel olarak yaşanabilirdir. Upsilon
Andromedae'nin yaşanabilir bölgede Jüpiter benzeri bir gezegeni vardır ve bu
nedenle yaşanabilir dış uydulara sahip olabilir. HD 10647'de de böyle bir
gezegen vardır; kütlesi >0,94 Jüpiter kütlesidir ve yaşanabilir bölgenin dış
sınırında yörüngede döner.
·
KOI-4878.01,
F8 tipi bir yıldızın etrafında dönen potansiyel olarak yaşanabilir bir dış
gezegen adayıdır.
·
Upsilon
Andromedae, Andromeda takımyıldızında yer alan başka bir F8 tipi yıldız ve
geniş ikili sistemdeki birincil yıldızdır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Habitability_of_F-type_main-sequence_star_systems
16 Eylül 2024
GERİ (astrobiyoloji)
