Epidemiyoloji, tanımlanmış bir popülasyondaki sağlık ve hastalık koşullarının dağılımının (kim, ne zaman ve nerede), kalıplarının ve belirleyicilerinin incelenmesi ve analizidir. Halk sağlığının temel taşıdır ve hastalıklara yönelik risk faktörlerini ve koruyucu sağlık hizmetlerine yönelik hedefleri belirleyerek politika kararlarını ve kanıta dayalı uygulamaları şekillendirir.
Epidemiyologlar,
çalışma tasarımına, verilerin toplanmasına ve istatistiksel analizine yardımcı
olur, sonuçların yorumlanmasını ve yayılmasını sağlar (akran değerlendirmesi ve
ara sıra sistematik inceleme dahil).
Epidemiyoloji,
klinik araştırmalarda, halk sağlığı çalışmalarında ve daha az ölçüde biyolojik
bilimlerdeki temel araştırmalarda kullanılan metodolojinin geliştirilmesine
yardımcı olmuştur.
Epidemiyolojik
çalışmanın ana alanları arasında hastalık nedenleri, bulaşma, salgın
araştırması, hastalık sürveyansı, çevresel epidemiyoloji, adli epidemiyoloji,
mesleki epidemiyoloji, tarama, biyoizleme ve klinik araştırmalarda olduğu gibi
tedavi etkilerinin karşılaştırılması yer alır.
Epidemiyologlar,
hastalık süreçlerini daha iyi anlamak için biyoloji, verileri verimli bir
şekilde kullanmak ve uygun sonuçlar çıkarmak için istatistikler, yakın ve uzak
nedenleri daha iyi anlamak için sosyal bilimler ve maruziyet değerlendirmesi
için mühendislik gibi diğer bilimsel disiplinlere güvenirler.
Kelimenin
tam anlamıyla 'halkın üzerinde ne olduğunun incelenmesi' anlamına gelen
epidemiyoloji, Yunanca epi 'üzerine, arasında' demos 'halk, bölge' ve logos
'çalışma, kelime, söylem' kelimelerinden türetilmiş olup bunun yalnızca insan
toplulukları için geçerli olduğunu öne sürmektedir.
Ayrıca,
'epizooloji' terimi de vardır, bu terim
zoolojik popülasyonlara (veterinerlik epidemiyolojisi) ilişkin çalışmalarda
yaygın olarak kullanılmaktadır. Epidemiyoloji, bitki popülasyonları (botanik
veya bitki hastalığı epidemiyolojisi) çalışmalarına da uygulanmıştır.
'Epidemik'
ve 'endemik' arasındaki ayrım ilk olarak Hipokrat tarafından, bir popülasyonda
'ziyaret edilen' hastalıkları (salgın) bir popülasyonda 'yerleşik' olan hastalıklardan
(endemik) ayırmak için yapılmıştır. 'Epidemiyoloji' teriminin ilk kez 1802'de
İspanyol doktor Joaquín de Villalba tarafından salgınlarla ilgili çalışmaları
tanımlamak için kullanıldığı görülüyor. Epidemiyologlar ayrıca sindemi olarak
bilinen bir durum olan bir popülasyondaki hastalıkların etkileşimini de
incelerler.
Epidemiyoloji
terimi artık sadece epidemik, bulaşıcı hastalıkların değil, ilgili koşullar da
dahil olmak üzere genel olarak hastalıkların tanımını ve nedenlerini kapsayacak
şekilde yaygın olarak kullanılmaktadır. Epidemiyoloji yoluyla incelenen
konuların bazı örnekleri arasında yüksek tansiyon, akıl hastalığı ve obezite
yer almaktadır. Bu nedenle epidemiyoloji, hastalık paterninin insanoğlunun
fonksiyonlarında nasıl değişikliğe yol açtığına dayanmaktadır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Epidemiology
12
Ağustos 2024
GERİ (biyoloji)
