Enerji (energy)

Enerji, bir bedene veya fiziksel bir sisteme aktarılan, iş performansında ve ısı ve ışık biçiminde fark edilebilen niceliksel bir özelliktir. Enerji korunan bir miktardır. Enerjinin korunumu yasası, enerjinin biçim olarak dönüştürülebileceğini, ancak yaratılamayacağını veya yok edilemeyeceğini belirtir. Madde ve enerji de birbirine dönüşebilir. Uluslararası Birim Sisteminde (SI) enerjinin ölçü birimi joule'dür (J).

Enerji biçimleri arasında, hareket eden bir objenin kinetik enerjisi, bir obje tarafından depolanan potansiyel enerji, katı bir objede depolanan elastik enerji, kimyasal reaksiyonlarla ilişkili kimyasal enerji, ışıma enerjisi, elektromagnetik radyasyon tarafından taşınan radyan enerji, bir termodinamik sistemin içerdiği iç enerji ve bir objenin durgun kütlesiyle ilişkili dinlenme enerjisi yer alır.

Tüm canlı organizmalar sürekli olarak enerji alır ve verir. Yer’in iklimi ve ekosistem süreçleri öncelikle güneşten gelen radyant enerji tarafından yönlendirilir. Enerji endüstrisi, insan uygarlığının faaliyet gösterebilmesi için gerekli olan enerjiyi fosil yakıtlar, nükleer yakıt, yenilenebilir enerji ve jeotermal enerji gibi enerji kaynaklarından sağlamaktadır.

Bazı Enerji Biçimleri

Enerji türü

Tanım

Mekanik enerji

Makroskopik öteleme ve dönme kinetik ve potansiyel enerjilerinin toplamı

Elektrik enerjisi

Elektrik alanlarından kaynaklanan veya bu alanlarda depolanan potansiyel enerji

Magnetic enerji

Magnetik alanlarından kaynaklanan veya bu alanlarda depolanan potansiyel enerji

Gravitasyonal enerji

Gravitasyonal alanlarından kaynaklanan veya bu alanlarda depolanan potansiyel enerji

Kimyasal enerji

Kimyasal bağlardan kaynaklanan potansiyel enerji

İyonlaşma enerjisi

Bir elektronu atomuna veya molekülüne bağlayan potansiyel enerji

Nükleer bağlanma enerjisi

Atom çekirdeğini (ve nükleer reaksiyonları) oluşturmak için nükleonları bağlayan potansiyel enerji

Kuantum kromodinamiği bağlanma enerjisi

Kuarkları hadronlar oluşturmak üzere bağlayan potansiyel enerji

Elastik enerji

Orijinal şekline dönerken onarıcı bir kuvvet sergileyen bir malzemenin (veya kabının) deformasyonundan kaynaklanan potansiyel enerji

Mechanical wave

Maddenin yayılan salınımı nedeniyle elastik bir malzemede kinetik ve potansiyel enerji

Ses enerjisi

Sesin yaydığı dalga (mekanik dalganın özel bir türü) nedeniyle bir malzemedeki kinetik ve potansiyel enerji

Radyant enerji

Işık dahil, elektromagnetik radyasyonun yaydığı dalga alanlarında depolanan potansiyel enerji

Dinlenme enerjisi

Bir objenin durgun kütlesinden kaynaklanan potansiyel enerji

Sıcaklık veya ısı

Partiküllerin mikroskobik hareketinin kinetik enerjisi, mekanik enerjinin bir tür düzensiz eşdeğeri


(a) Tipik bir yıldırım çarpmasında, 500 megajoule elektrik potansiyel enerjisi, çoğunlukla ışık enerjisi, ses enerjisi ve termal enerji olmak üzere diğer biçimlerde aynı miktarda enerjiye dönüştürülür, (b) termal enerji, hem kinetik hem de potansiyel enerjiyi içerebilen, maddenin mikroskobik bileşenlerinin enerjisidir, (c) enerji ve insan yaşamına temel bakış.

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Energy

19 Kasım 2024

 

GERİ (doğal kaynaklar)