Enerji değişimi olarak da bilinen enerji dönüşümü, enerjiyi bir formdan diğerine değiştirme işlemidir. Fizikte enerji, iş yapma veya hareket etme (örneğin bir nesneyi kaldırma) kapasitesini sağlayan veya ısı üreten bir niceliktir. Enerjinin korunumu yasasına göre enerji dönüştürülebilir, farklı bir konuma veya objeye aktarılabilir, ancak yaratılamaz ve yok edilemez.
Enerjinin
birçok biçimi topluma, ısıtma, soğutma, aydınlatma veya makineleri çalıştırmak
için mekanik işler yapma gibi bazı hizmetler sağlamak için kullanılabilir.
Örneğin, bir evi ısıtmak için kullanılan fırın, kimyasal potansiyel enerjisi
termal enerjiye dönüştürülen yakıtı yakar ve ardından sıcaklığını yükseltmek
için evin havasına aktarılır.
Bir
objeden veya sistemden diğerine bazı enerji (geçiş halindeki enerji) aktarım
biçimleri:
·
Isı transferi: kendiliğinden
daha düşük sıcaklıktaki bir nesneye doğru geçişte eşit miktarda termal enerji,
·
İş transferi: uygulanan
bir kuvvet yönünde bir yer değiştirme nedeniyle geçişte eşit miktarda enerji,
·
malzeme transferi: uygulanan bir kuvvet yönünde
bir yer değiştirme nedeniyle geçişte eşit miktarda enerji
olarak tanımlanır.
Dönüşümde
enerji ve kütlenin korunumu
Enerji,
tartılabileceği sıfır momentumlu bir sistemde sıkışıp kaldığında kütleye
eşdeğer bir ağırlık oluşturur. Kütle aynı zamanda belirli bir miktar enerjiye
eşdeğerdir; kütle-enerji denkliğinde tanımlandığı gibi her zaman onunla
ilişkili görünür. Albert Einstein (1905) tarafından türetilen E = mc² formülü,
özel görelilik kavramı kapsamında göreli kütle ve enerji arasındaki ilişkiyi
ölçer. Farklı teorik çerçevelerde benzer formüller J.J. Thomson (1881), Henri
Poincaré (1900), Friedrich Hasenöhrl (1904) ve diğerleri tarafından da çıkarılmıştır.
Tersinir
ve tersinmez dönüşümler
Termodinamik,
enerji dönüşümünü iki türe ayırır: tersinir (döndürülebilir) süreçler ve tersinmez
(geri döndürülemez) süreçler. Tersinmez bir süreç, enerjinin, daha konsantre
formlara (daha az kuantum durumları) geri kazanılamayacağı bir hacimdeki mevcut
boş enerji durumlarına dağıldığı (yayıldığı) bir süreçtir. Tersine tersinir bir
süreç, bu tür bir dağılmanın meydana gelmediği süreçtir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Energy_transformation
24
Mayıs 2024
GERİ (biyoloji)
