En parlak küme galaksi (BCG), bir galaksi kümesindeki en parlak galaksi olarak tanımlanır. BCG'ler, evrendeki en masif galaksileri içerir. Bunlar genellikle ev sahibi galaksi kümesinin geometrik ve kinematik merkezine yakın, dolayısıyla küme potansiyeli kuyusunun dibinde bulunan eliptik galaksilerdir. Ayrıca genellikle küme X-ışını emisyonu zirvesinede bulunurlar.
BCG'ler için oluşum senaryolarından biri:
·
Soğutma akışı: X-ışını küme haloların yüksek
yoğunluklu soğutma merkezlerinde merkezi soğutma akışından yıldız oluşumu.
BCG'lerdeki yığılma topluluklarının incelenmesi, bu teori
hakkında şüphe uyandırdı ve astronomlar, radyasyonlu soğutma kümelerinde
soğutma akışlarına dair hiçbir kanıt göremediler.
Diğer iki teori daha sağlıklı beklentiler sergiliyor.
·
Galaktik kannibalizm: Galaksiler, dinamik
sürtünme ve gelgit sıyırma nedeniyle kümenin merkezine çöker.
·
Galaktik birleşme: Birkaç galaksi arasındaki
hızlı galaktik birleşmeler, küme çöküşü sırasında gerçekleşir.
BCG'lerin oluşum dönemi dikkate alınarak kannibalizm
modelini birleşme modelinden ayırt etmek mümkündür.
Kannibalizm modelinde, evrimleşmiş kümede çok sayıda küçük galaksi
bulunurken, birleşme modelinde kümelerin çökmesi nedeniyle hiyerarşik bir
kozmolojik model beklenmektedir. Küme galaksilerin yörünge bozunumunun BCG'lerin
büyümesini hesaba katacak kadar etkili olmadığı gösterilmiştir.
Birleşme modeli şu anda genel olarak en muhtemel model
olarak kabul edilmektedir, ancak son gözlemler bazı tahminlerle çelişmektedir.
Örneğin, BCG'lerin yıldız kütlesinin, birleşme modelinin öngördüğünden çok daha
erken toplandığı bulunmuştur.
BCG'ler çeşitli galaksi sınıflarına ayrılır: dev eliptikler
(gE), D galaksiler ve cD galaksiler. cD ve D galaksiler, normal eliptik
galaksilere benzeyen eliptik-benzeri bir çekirdeği çevreleyen genişlemiş bir
dağınık zarf (kılıf) sergiler. BCG'lerin ışık profilleri genellikle bir Sersic
yüzey parlaklık yasası, bir çift Sersic profili veya bir de Vaucouleurs yasası
ile tanımlanır. BCG'lerin ışık profilinin farklı parametrelerinin yanı sıra
dağınık zarfın zayıflığı, bu objelerin boyutlarının rapor edilen değerlerinde
farklılıklara yol açar.
https://en.wikipedia.org/wiki/Brightest_cluster_galaxy
6 Mayıs 2022
GERİ
(galaksiler)
GERİ
(ekstrasolar bedenler)
GERİ (bileşik
objeler)
GERİ (astronomik
obje)
