Dispersite (dispersiyon- dağılma): (1) Farklı bir fazda
dağılmış partiküllerin boyut karakteristiğidir; genel olarak tüm partiküllerin
toplam yüzeyinin, toplam hacmine (ağırlık) oranı olarak tanımlanır. (2) Katalizörde,
reaktifler için çökelmiş fazın (genellikle metal) erişilebilirliğinin
karakteristiğidir; çökelmiş partiküllerin yüzey atomlarının sayısının, bu
partiküllerin toplam atom sayısına oranı olarak tanımlanır.
(1) Geleneksel olarak tüm dağılım sistemleri, 1 mikron ve
daha büyük partikül boyutuna sahip kaba (düşük) dispersiyon sistemleri ve 1
mikrondan küçük partikül boyutlarına sahip ince (yüksek) dispersiyon sistemleri
olarak sınıflandırılır. Spesifik yüzey, ortalama dispersiyon göstergesidir. Dispersiyonun
daha kapsamlı bir tanımı, partikül boyutuna göre dağılmış faz için hacim veya
kütle dağılım eğrisiyle gösterilir. Gözenekli (poröz) malzemeler için ‘dispersiyon’
yerine ‘porözite’ terimi kullanılır. Dispersite, pigmentler, plastik dolgular,
yapı malzemeleri, ilaçlar, gıda ürünleri v.s. gibi çeşitli toz ve ince taneli
ürünlerin üretiminde ve uygulanmasında önemli bir teknolojik göstergedir.
(2) Dispersite, katalizörlerin en önemli özelliklerinden
biridir; aktif katalitik fazın etkinliğini gösterir. Kesirler veya yüzdelerle
ifade edilir. Katalizördeki metal atomlarının toplam sayısının, moleküler
probların (H2, O2, CO, v.s.) seçici kimyasal izolasyonu
ile belirlenen yüzey atomlarının sayısı ile karşılaştırılmasına dayanan, çöktürülen
fazın dispersiyonunu belirlemek için kullanılan bir metottur.
Sistemler bir tür malzemeden oluştuğunda homojen, farklı malzeme
türlerini içerdiğinde heterojen sistemler olarak tanımlanır