Denge-dışı termodinamik, termodinamik dengede olmayan fiziksel sistemlerle ilgilenen bir termodinamik dalıdır. Bu tür fiziksel sistemlerde makroskobik niceliklerler (denge dışı durum değişkenleri) kullanılan değişkenlerin bir ekstrapolasyonunu temsil eder. Denge-dışı termodinamik, taşıma süreçleri ve kimyasal reaksiyonların hızları ile ilgilidir.
Doğada bulunan hemen hemen tüm sistemler termodinamik dengede
değildir, çünkü zamanla değişirler veya değişmeleri yönünde tetiklenebilirler, sürekli
ve kesintili olarak diğer sistemlere, sistemlerden madde ve enerji akışına ve
kimyasal reaksiyonlara tabidirler.
Aşağıdaki şekilde, bir kimyasal reaksiyonda ara ürün X'in konsantrasyonunu
gösterilmiştir: Denge-dışı bir sistemde ardışık çatallanmalar; kararlı
termodinamik dalda daha da ileri gider ve ara ürün, müteakip çatallanmaların
ortaya çıkmasıyla bir kararsızlık alanına girer (d2 noktasına a-b1-c1-d2
yoluyla ve ayrıca a-b1-c2-d2 yoluyla
ulaşılabilir), dolayısıyla bu süreçte tarihsel bir davranış gösterilmektedir (Ingegnoli, 2002)
https://en.wikipedia.org/wiki/Non-equilibrium_thermodynamics
9 Haziran 2023
GERİ
(fizik anadalları)
GERİ (fizik anasayfa)