Delta Scuti Değişken (delta Scuti variable)

Bir Delta Scuti değişkeni (V-bant genliği >0.3 büyüklük olduğunda bazen cüce cepheid olarak adlandırılır), genç titreşen yıldızın bir alt sınıfıdır. Bu değişkenler ve klasik cepheidler önemli standart mumlardır; Büyük Macellan Bulutuna, küresel kümelere, açık kümelere ve Galaktik Merkeze olan mesafeyi belirlemek için kullanılmıştır. Değişkenler, diğer standart mumlar (örneğin, Cepheidler) gibi belirli geçiş bantlarında bir periyot-aydınlatma gücü ilişkisini takip eder.

[Aydınlatma gücü (luminosite), ışık yayan bir nesnenin yaydığı ışıma gücü olan yayılan elektromagnetik gücün (ışık) mutlak bir ölçüsüdür.]

SX Phoenicis değişkenleri genellikle eski yıldızları içeren Delta Scuti değişkenlerinin bir alt sınıfı olarak kabul edilir ve küresel kümelerde bulunabilir. SX Phoenicis değişkenleri de bir periyot-aydınlatma gücü ilişkisini takip eder. Son bir alt sınıf, ön-ana dizi (PMS) Delta Scuti değişkenleridir.

OGLE ve MACHO sörvey Büyük Macellan Bulutunda yaklaşık 3000 Delta Scuti değişken saptadı. Tipik parlaklık dalgalanmaları, birkaç saatlik bir süre içinde V’de 0.003 – 0.9 büyüklük arasındadır, ancak dalgalanmaların genliği ve süresi büyük ölçüde değişebilir. Yıldızlar genellikle A0 - F5 tipi dev veya ana-dizi yıldızlarıdır.

Yüksek genlikli Delta Scuti değişkenlerine AI Velorum yıldızları da denir. Beyaz cücelerden sonra Samanyolunda en bol bulunan ikinci değişken kaynaktır.

Delta Scuti yıldızları hem radyal hem de radyal olmayan aydınlık titreşimleri sergiler. Radyal olmayan titreşimler, yüzeyin bazı kısımlarının aynı anda içe ve bazılarının dışa doğru hareket etmesidir. Radyal titreşimler yıldızın, küresel şeklini korumak için yarıçapını değiştirerek denge durumu etrafında genişlediği ve daraldığı özel bir durumdur.

Bu tür değişken yıldızların prototipi, 4.65 saatlik bir periyotla görünür büyüklükte +4.60 ile +4.79 arasında parlaklık dalgalanmaları sergileyen Delta Scutidir (δ Sct). Diğer iyi bilinen Delta Scuti değişkenleri arasında Altair, Denebola (β Leonis) ve β Cassiopeiae sayılabilir. Vega (α Lyrae) şüpheli bir Delta Scuti değişkenidir, ancak bu doğrulanmamıştır.

(a) HD 31901 delta Scuti değişken yıldızındaki titreşimlerin simülasyonunundan bir görüntü (NASA TESS parlaklık ölçümlerinden), (b) Güney takımyıldızı Lepus'ta bir Delta Scuti yıldızı olan HD 31901

https://scitechdaily.com/mysterious-delta-scuti-stars-start-to-surrender-astrophysical-secrets/

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Delta_Scuti_variable

22 Mart 2022

 

GERİ (astronomik obje)
GERİ (basit bedenler)
GERİ (intrinsik değişken)