Çift etiketli su, izleme amacıyla hem hidrojenin hem de oksijenin kısmen veya tamamen bu elementlerin alışılmadık bir izotopuyla değiştirildiği (yani etiketlendiği) sudur.
Uygulamada, hem pratik
hem de güvenlik nedenleriyle, 'çift etiketli su' (DLW) yönteminin neredeyse tüm
yeni uygulamaları, her bir elementin ağır ancak radyoaktif olmayan formlarıyla
(döteryum, 2H; ve oksijen-18, 18O) etiketlenmiş su kullanır.
Teorik olarak elementlerin radyoaktif ağır izotopları bu tür etiketleme için kullanılabilir;
yöntemin birçok erken uygulamasında durum böyleydi.
Özellikle DLW, bir
organizmanın belirli bir süre boyunca ortalama günlük metabolizma hızını
ölçmeye yönelik bir yöntem için kullanılabilir (insan olmayanlarda, hayvanlarda
genellikle Alan metabolizma hızı veya FMR olarak da adlandırılır). Bu, bir doz
DLW uygulandıktan sonra denekteki 2H ve 18O'nun zaman
içindeki eliminasyon oranlarının ölçülmesiyle (vücut suyundaki ağır izotop
konsantrasyonlarının düzenli olarak örneklenmesi, tükürük, idrar veya kan
örneğinin alınması yoluyla) yapılır.
En az iki numune gereklidir;
bir başlangıç numunesi (izotoplar vücutta dengeye ulaştıktan sonra) ve bir süre
sonra ikinci bir numune. Bu numuneler arasındaki süre hayvanın büyüklüğüne
bağlıdır. Küçük hayvanlarda bu süre 24 saat kadar kısa olabilir; daha büyük
hayvanlarda (yetişkin insanlar gibi) bu süre 14 güne kadar uzayabilir.
Yöntem 1950'lerde
Minnesota Üniversitesi'nden Nathan Lifson ve meslektaşları tarafından icat
edildi. Ancak oksijen-18'in maliyetinin yüksek olması nedeniyle kullanımı
1980'li yıllara kadar küçük hayvanlarla sınırlıydı. 1970'lerde ve 1980'lerin
başında kütle spektrometrisindeki ilerlemeler gerekli izotop miktarını azalttı
ve bu da yöntemin insanlar dahil daha büyük hayvanlara uygulanmasını mümkün
kıldı.
İnsanlara ilk uygulama,
yöntemin ilk keşfedilmesinden 25 yıl sonra, 1982 yılında Dale Schoeller
tarafından yapıldı. Tekniğin tam bir özeti İngiliz biyolog John Speakman'ın
kitabında verilmektedir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Doubly_labeled_water
29 Ekim 2024
GERİ (su)