Çift Etiketli Su (doubly labeled water)

Çift etiketli su, izleme amacıyla hem hidrojenin hem de oksijenin kısmen veya tamamen bu elementlerin alışılmadık bir izotopuyla değiştirildiği (yani etiketlendiği) sudur.

Uygulamada, hem pratik hem de güvenlik nedenleriyle, 'çift etiketli su' (DLW) yönteminin neredeyse tüm yeni uygulamaları, her bir elementin ağır ancak radyoaktif olmayan formlarıyla (döteryum, 2H; ve oksijen-18, 18O) etiketlenmiş su kullanır. Teorik olarak elementlerin radyoaktif ağır izotopları bu tür etiketleme için kullanılabilir; yöntemin birçok erken uygulamasında durum böyleydi.

Özellikle DLW, bir organizmanın belirli bir süre boyunca ortalama günlük metabolizma hızını ölçmeye yönelik bir yöntem için kullanılabilir (insan olmayanlarda, hayvanlarda genellikle Alan metabolizma hızı veya FMR olarak da adlandırılır). Bu, bir doz DLW uygulandıktan sonra denekteki 2H ve 18O'nun zaman içindeki eliminasyon oranlarının ölçülmesiyle (vücut suyundaki ağır izotop konsantrasyonlarının düzenli olarak örneklenmesi, tükürük, idrar veya kan örneğinin alınması yoluyla) yapılır.

En az iki numune gereklidir; bir başlangıç numunesi (izotoplar vücutta dengeye ulaştıktan sonra) ve bir süre sonra ikinci bir numune. Bu numuneler arasındaki süre hayvanın büyüklüğüne bağlıdır. Küçük hayvanlarda bu süre 24 saat kadar kısa olabilir; daha büyük hayvanlarda (yetişkin insanlar gibi) bu süre 14 güne kadar uzayabilir.

Yöntem 1950'lerde Minnesota Üniversitesi'nden Nathan Lifson ve meslektaşları tarafından icat edildi. Ancak oksijen-18'in maliyetinin yüksek olması nedeniyle kullanımı 1980'li yıllara kadar küçük hayvanlarla sınırlıydı. 1970'lerde ve 1980'lerin başında kütle spektrometrisindeki ilerlemeler gerekli izotop miktarını azalttı ve bu da yöntemin insanlar dahil daha büyük hayvanlara uygulanmasını mümkün kıldı.

İnsanlara ilk uygulama, yöntemin ilk keşfedilmesinden 25 yıl sonra, 1982 yılında Dale Schoeller tarafından yapıldı. Tekniğin tam bir özeti İngiliz biyolog John Speakman'ın kitabında verilmektedir.


Çift etiketli su (DLW) yönteminin temel konsepti (researchgate)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Doubly_labeled_water

29 Ekim 2024

 

GERİ (su)