Cepheid Değişkeni (cepheid variable)

Bir Cepheid değişkeni, hem çap hem de sıcaklık açısından değişen, iyi-tanımlanmış sabit bir periyot ve genlikle parlaklıkta değişiklikler üreten, radyal titreşimli bir yıldız türüdür.

Bir Cepheid değişkeninin aydınlatma gücü ve titreşim periyodu arasındaki güçlü ilişki, Cepheidleri, galaktik ve ekstragalaktik mesafeleri ölçeklendirmekde kozmik ölçütlerin önemli göstergeleri olarak belirlemiştir.

[Aydınlatma gücü (luminosite), ışık yayan bir nesnenin yaydığı ışıma gücü olan yayılan elektromagnetik gücün (ışık) mutlak bir ölçüsüdür.]

Klasik Cepheidlerin bu önemli özelliği 1908'de Henrietta Swan Leavitt tarafından Macellan Bulutlarındaki binlerce değişken yıldızı inceledikten sonra keşfedildi. Bu keşif, bir Cepheidin gerçek aydınlatma gücünü, sadece titreşim periyodunu gözlemleyerek bilmeyi sağlar. Bu da, bilinen aydınlatma gücünün, gözlemlenen parlaklığıyla karşılaştırarak, yıldıza olan mesafeyi belirlemeye izin verir.

Cepheid terimi, John Goodricke tarafından 1784'te tanımlanan Cepheus takımyıldızındaki Delta Cephei'den türemiştir; Cepheid, bu şekilde tanımlanan türünün ilk örneğidir.


(a) Samanyolu galaksisinde bilinen en parlak Cepheid değişken yıldızlarından biri olan RS Puppis (Hubble Uzay Teleskobu), (b) Samanyolu'nun merkezindeki Cepheid değişkenlerinin (kırmızı noktalar) gösterimi

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Cepheid_variable

22 Mart 2022

 

GERİ (astronomik obje)
GERİ (basit bedenler)
GERİ (intrinsik değişken)