Çay yaprağı paradoksu, bir fincandaki çaydaki çay yapraklarının, spiral bir santrifüjde bekleneceği gibi, karıştırıldıktan sonra bardağın kenarlarına taşınmak yerine bardağın ortasına ve dibine göç etmesi olgusudur.
Paradoksun doğru fiziksel açıklamasını ilk kez James Thomson
yaptı (1857); ikincil akışın (hem Yer atmosferi hem de çay bardağı) görünümünü
‘alttaki sürtünme’ ile doğru bir şekilde ilişkilendirdi. 1868'de Boussinesq, halka
şeklindeki bir kanalda ikincil akışların oluşumunu teorik olarak inceledi. 1913
yılında A. Ya. Miloviç, nehir kıvrımlı akışlarda dibe yakın partiküllerin
göçünü deneysel olarak araştırdı.
Yüzyıllardır gözlemlenen fenomen ‘çay yaprağı paradoksu’
olarak adlandırıldı. 1926'da Albert Einstein bu davranış için ilk matematiksel
açıklamayı yaptı ve nehir kıyılarının aşınmasını açıkladığı, Baer yasasını
reddettiği makalesinde tanımladı.
https://en.wikipedia.org/wiki/Tea_leaf_paradox
21 Temmuz 2021
GERİ (albert einstein)
