Birch Yasası (Birch's law)

Jeofizikçi Francis Birch tarafından keşfedilen Birch yasası, sıkıştırma dalgası hızı v_p ile kayaların ve minerallerin yoğunluğu r arasında doğrusal bir ilişki kurar:

           v_p = a (M_ort) + br

M_ort = bir formüldeki ortalama atomik kütle, a(x): deneyel olarak tayin edilen bir fonksiyondur.

Örnek:

Forsteritin (Mg₂SiO₄) ortalama atomik kütlesi, formülündeki atomik kütlelerin toplamının atomların sayısına bölünmesine eşittir:

M_ort = (2 x 24.3 + 28.3 + 4 x 16) / 7 = 20.23

Mantodaki tipik oksitler ve silikatlar 20'ye yakın değerlere sahipken, dünyanın çekirdeğinde 50'ye yakındır.

Uygulamalar

Birch'in yasasının kullanıldığı çeşitli alanlardan bazıları:

Çatlağın kapanması için yeterli olan, onlarca gigapaskal baskı altındaki kayalaın incelenmesi,

Jeofizik verilerin araştırılması ve tartışılması,

Sismik dalganın hızındaki değişim,

Dalganın içinde hareket ettiği malzemenin yoğunluğundaki değişim,

Manto bileşiminin ve mineralojik modellerinin oluşturulması,

Mantodaki kimyasal benzerliklerin yanı sıra geçiş bölgelerinin süreksizliklerinin belirlenmesi,

Malzeme yoğunluğundaki bir artışa bağlı olarak bir hız artışının hesaplanması. 

14 Ağustos 2019

GERİ (yasalar)

GERİ (jeofizik yasaları)