Bilimsel suiistimal (veya bilimsel yanıltma), profesyonel bilimsel araştırmaların yayınlanmasında standart bilimsel davranış ve etik davranış kurallarının ihlalidir. ‘İskandinav ülkelerinde Bilimsel Suistimallerin Ele Alınması’ üzerine bir Lancet incelemesi, 1999 tarihli COPE (Committee on Publication Ethics) raporunda ‘yeniden türetilerek’ aşağıdaki örnek tanımları sağlamıştır:
·
Danimarkaca tanım: ‘Bilimsel mesajın üretilmesine yol açan kasıtlı veya ağır ihmal veya
bir bilim insanına verilen yanlış bir güven veya önemdir’.
·
İsveççe tanım: ‘Başka bir araştırmacının el yazması formundan veya yayınından veri,
metin, hipotez veya yöntemler üreterek araştırma işlemini kasıtlı olarak bozma,
veya araştırma işleminin başka şekillerde bozulmasıdır’.
Bilimsel suistimalin sonuçları, failler ve jurnal
izleyicileri ve bunu açıklayan herhangi bir kişi için zarar verici olabilir. Buna
ek olarak, yanlış veya uydurma araştırma bulgularına dayalı tıbbi veya diğer
müdahalelerin tanıtımına bağlı ‘halk sağlığı’nda önemli etkileri vardır.
ABD Sağlık ve İnsan Hizmetleri Departmanı Araştırma Entegre
Ofisi'ne (ORI) rapor veren 3475 araştırma kurumunun yüzde üçü, bir tür bilimsel
suistimal olduğunu gösteriyor. Ancak ORI, yalnızca araştırmanın federal
hibelerle finanse edildiği durumlarda uygunsuzluk iddialarını araştırır. Tıp Jurnal
Editörleri Komitesi (COJE) gibi diğer özel kuruluşlar sadece kendi üyelerini
denetleyebilir.
Bilimsel makalelerin yöntem ve sonuçlarının geçerliliği
genellikle jurnal kulüplerinde incelenir. Bu ortamda üyeler, bilimsel bir
makalede etik standartların karşılanıp karşılanmadığına, meslektaşlarının
yardımıyla kendi aralarında karar verebilirler.
https://en.wikipedia.org/wiki/Scientific_misconduct
21 Ekim 2021
GERİ
(bilim çalışmaları)
GERİ (bilim ve teknoloji çalışmaları)
GERİ (bilimsel tanımlar)
