Bilimsel Kültür (scientific literacy)

Bilimsel kültür veya bilim kültürü, bilimi, metodolojisini, gözlemlerini ve teorilerini anlamakla ilgili yazılı, sayısal (matematik) ve dijital (bilgisayar) kültürü kapsar.

Bilimsel kültür, başlıca bilimsel yöntem, ölçüm birimleri ve metotları, ampirizm, özellikle korelasyonlarda istatistiklerin anlaşılması, kalitatif-kantitatif gözlemler, toplu istatistikler ile fizik, kimya, biyoloji, ekoloji, jeoloji ve hesaplama gibi çekirdek bilimsel alanlara ilişkin temel bir anlayıştır.

OECD PISA Çerçevesi (2015), bilimsel kültürü ‘bilimle ilgili konularla ve bilimsel fikirlerle ilişki kurma yeteneği’ olarak tanımlar. Bilimsel kültüre sahip bir kişinin bilim ve teknoloji ile ilgili söylemleri şöyle sıralanabilir:

·         Fenomenleri bilimsel olarak açıklayın - bir dizi doğal ve teknolojik fenomen açıklamalarını tanıyın, teklif edin ve değerlendirin.

·         Bilimsel araştırmayı yorumlayın ve tasarlayın - bilimsel araştırmaları tanımlayın ve değerlendirin, soruları bilimsel olarak ele almanın yollarını önerin.

·         Verileri ve kanıtları bilimsel olarak yorumlayın - çeşitli sunumlardaki verileri, iddiaları ve argümanları analiz edin, değerlendirin ve uygun bilimsel sonuçlar çıkarın.

Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Eğitim İstatistikleri Merkezi'ne göre, ‘bilimsel kültür, kişisel karar verme, sivil ve kültürel ilişkilere katılım, ekonomik üretkenlik için gerekli olan bilimsel kavram ve işlemler bilgisi ve anlayışıdır’. Bilimsel kültürlü bir kişi, aşağıdaki önerileri yapma kapasitesine sahip kişi olarak tanımlanır:

·         Bilimsel gerçekleri ve manalarınıı yorumlamanın yanı sıra anlayın, deney yapın ve akıl yürütün.

·         Günlük deneyimlerle ilgili meraktan türetilen soruların yanıtlarını sorun, bulun veya belirleyin.

·         Doğal fenomenleri tanımlayın, açıklayın ve tahmin edin.

·         Popüler basında bilim anlayışına sahip makaleler okuyun ve sonuçların geçerliliği hakkında sosyal sohbetlere katılın.

·         Ulusal ve yerel kararların altında yatan bilimsel konuları belirleyin, bilimsel ve teknolojik olarak bilgilendirilmiş pozisyonları ifade edin.

·         Bilimsel bilginin kalitesini, kaynağına ve onu oluşturmak için kullanılan yöntemlere göre değerlendirin.

·         Kanıta dayalı argümanlar ortaya koyun, değerlendirin ve bu argümanlardan çıkan sonuçları uygun şekilde uygulayın.


Bilimsel kültür için Gräber modeli (https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ884397.pdf)

Gräber modeli (2001), bilimsel kültürü yeterlilik temelli olarak öne sürer; model, çeşitli yeterlilikler arasındaki dengeyi gözden geçirir ve bilim eğitiminin yetişkinlerin eğitimine sağlayabileceği çeşitli katkıyı yansıtır.

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Scientific_literacy

25 Ekim 2021

 

GERİ (bilim çalışmaları)
GERİ (bilim ve teknoloji çalışmaları)
GERİ (bilimsel tanımlar)