Bilimsel fikir birliği (konsensüs), belirli bir çalışma alanındaki bilim adamlarının toplu yargısı, konumu ve görüşüdür. Mutabakat, genel olarak, oybirliği olmasa da, üstün çoğunluğun anlaşmasını ifade eder.
Konsensüs, konferanslarda bilimsel iletişim, yayın işlemi, ‘yeniden
üretilebilir’ sonuçların başkaları tarafından çoğaltılması, bilimsel
tartışmalar ve emsal değerlendirmesi yoluyla sağlanır. Konsensüs oluşturmayı
amaçlayan bir konferans, konsensüs konferansı olarak adlandırılır.
Konsensusta ele alınan konuların tartışılması, genellikle
bir fikir birliğiniin varlığını kabul
eden disiplin içindeki kişilerce benimsenir. Disiplin dışındakilere bir konu
veya konularla ilgili olarak fikir birliğine varıldığını iletmek zor olabilir;
çünkü bilimin geliştirildiği bu tür normal
yorumlamalar dışarıdakilere birer çekişme
olarak görünebilir.
Bilimsel enstitüler, bazen, bilim camiasının disiplin
içindeki bilim geliştirme çalışmalarının
bir özetini dışarıdakilere iletmeyi
amaçlayan durum beyanları yayınlar. İncelenen konuyla ilgili çok az ihtilafın
olduğu hallerde, fikir birliğine varmak oldukça kolaylaşabilir.
Kamusal alanda tartışmalı olan ancak bilim camiasında
tartışmalı olmayan konulardaki popüler veya siyasi tartışmalar, bilimsel fikir
birliğine yol açabilir: bunlar arasınsa, örneğin, evrim, iklim değişikliği,
genetiği değiştirilmiş organizmaların güvenliği veya MMR aşıları ve otizm arasında
bir bağlantı olmaması gibi konular sayılabilir
Bilimin
siyasallaşması
Kamu politikası tartışmalarında, belirli bir alanda bilim
adamlarının fikir birliğinin var olduğu iddiası, genellikle bir teorinin
geçerliliği için bir argüman olarak ve bu fikir birliğine dayanan bir
politikadan kazanç elde etmek isteyenler tarafından bir eylem biçimine destek
olarak kullanılır.
Benzer şekilde, bilimsel fikir birliğinin yokluğuna ilişkin
argümanlar, genellikle daha belirsiz bir politikadan kazanç elde etmeye çalışan
taraflarca teşvik edilir.
Örneğin, küresel ısınmanın nedenleri üzerindeki bilimsel
fikir birliği, küresel yüzey sıcaklıklarının son yıllarda arttığı ve bu
eğilimin öncelikle insan kaynaklı sera gazı emisyonlarından kaynaklandığı
yönündedir.
Bilim tarihçisi Naomi Oreskes, Science dergisinde, 1993 ve
2003 yılları arasında yayınlanan 928 bilim makalesinin özetleri üzerinde
yapılan bir anketin, antropojenik küresel ısınma kavramıyla açıkça çelişen
hiçbir şey göstermediğini bildiren bir makale yayınladı. The Washington Post'ta
yayınlanan bir başyazıda Oreskes, bu bilimsel bulgulara karşı çıkanların,
herhangi bir gerçek hakkındaki normal bilimsel belirsizlik aralığını, büyük bir
bilimsel anlaşmazlık veya bilimsel bir fikir birliği eksikliği olarak
büyüttüklerini belirtti. Oreskes'in bulguları, yorum gerektirmeyen başka
yöntemlerle tekrarlandı.
https://en.wikipedia.org/wiki/Scientific_consensus_on_climate_change
https://en.wikipedia.org/wiki/Greenhouse_gas_emissions
https://en.wikipedia.org/wiki/Scientific_consensus
24 Ekim 2021
GERİ
(bilim çalışmaları)
GERİ (bilim ve teknoloji çalışmaları)
GERİ (bilimsel tanımlar)
