Ayışığı, Yerışığı
(moonlight, earthlight)

Ayışığı, çoğunlukla Ay'ın yüzeyinin Güneş ışığının çarptığı bölümlerinden yansıyan güneş ışığından (az miktarda yerışığı ile) oluşur.

Ayışığı’nın şiddeti, lunar faza bağlı olarak büyük ölçüde değişir, ancak dolunay bile tipik olarak sadece yaklaşık 0.05-0.1 lüks aydınlatma sağlar. Tropikal kuşaktan üst dorukta bir perigee (yerberi) (bir "supermoon") etrafında bir dolunay görüldüğünde, aydınlatma 0.32 lükse kadar ulaşabilir. Yer'den, dolunay'ın görünen büyüklüğü Güneş'inkinden sadece 1/380 000'dir.

Ayışığı’nın rengi, özellikle dolunay civarında, purkinje etkisi nedeniyle çoğu yapay ışık kaynağına kıyasla insan gözüne mavimsi görünür. Ayışığı aslında mavi renkte değildir ve genellikle ‘gümüşsü’ olarak tanımlanmasına rağmen, doğal gümüş kalitesinde değildir..


Yerışığı, güneş ışığının Yer yüzeyinden ve bulutlardan yansıyan dağınık yansımasıdır. Ay'ın kül parlaklığı olarak da bilinen Yerışığı, bu dolaylı güneş ışığı ile Ay'ın aydınlatılmamış bölümünün loş aydınlatmasıdır. Büyüyen hilal sırasında Ay'da Yeryüzü "yeni Ay'ın kollarında eski Ay", azalan hilal sırasında ise "eski Ay'ın kollarında yeni Ay" olarak adlandırılır.

Bu olay, ayın ince bir hilal olduğu yeniay gününden birkaç gün önce veya sonra geceleri (veya astronomik alacakaranlıkta) Yer’den çok iyi görülür. Bu gecelerde, tüm ay diski hem doğrudan hem de dolaylı olarak güneşli ve dolayısıyla görülebilecek kadar parlaktır. Yerışığı en belirgin şekilde büyüyen hilal sırasında (batı gökyüzünde) alacakaranlıktan sonra ve küçülen hilal sırasında (doğu gökyüzünde) şafaktan önce açıkça görülür.


(a) Hilal aşamasında, Ay'ın karanlık tarafı Yer'den yansıyan dolaylı güneş ışığını, diğer tarafı doğrudan güneş ışığını yansıtır, (b) yerışığı (Yer’den yansıtılan dolaylı güneş ışığı) Ay'ın loş tarafını aydınlatırken, doğrudan güneş ışığı parlak tarafı aydınlatır.


https://en.wikipedia.org/wiki/Moonlight
https://en.wikipedia.org/wiki/Earthlight_(astronomy)

6 Temmuz 2020


GERİ (ay)
GERİ (fiziksel özellikler)