Ay’ın İç Yapısı
(internal structure of the moon)

Ortalama 3346.4 kg/m³ yoğunluğa sahip olan Ay, jeokimyasal olarak farklı bir kabuk, manto ve gezegen çekirdeğinden oluşan bir nesnedir. Bu yapının, yaklaşık 4.5 milyar yıl önce oluşumundan kısa bir süre sonra bir magma okyanusunun fraksiyonel kristalleşmesinden kaynaklandığına inanılır. Ay'ın dış kısmını eritmek için gereken enerji, genellikle Dünya-Ay sistemini oluşturduğu varsayılan dev bir etki olayına ve daha sonra malzemenin Dünya yörüngesindeki yeniden somutlaşmasına bağlanır.

Yörüngeden jeokimyasal haritalama, Ay'ın kabuğunun, magma okyanus hipotezi ile tutarlı olarak, bileşimde büyük ölçüde anortositik olduğunu ima eder. Elementler açısından, ay kabuğu esas olarak oksijen, silikon, magnezyum, demir, kalsiyum ve alüminyumdan oluşur; ancak titanyum, uranyum, toryum, potasyum ve hidrojen gibi önemli küçük ve eser elementler de bulunur. Jeofizik tekniklere dayanarak, kabuğun ortalama yaklaşık 50 km kalınlığında olduğu tahmin edilmektedir.

Ay'ın mantosundaki kısmi erime, Ay yüzeyinde bulunan karanlık bazaltların patlamasına neden oldu .Bu bazaltların analizleri, mantonun ağırlıklı olarak olivin, ortopiroksen ve klinopiroksen minerallerinden oluştuğunu, Ay mantosunun yeryüzündekinden daha fazla demir içerdiğini göstermiştir. Bazı ay bazaltları yüksek miktarda titanyum içerir; bu da mantonun oldukça heterojen bir bileşimde olduğunu gösterir.

Ay depremlerinin, yüzeyin yaklaşık 1000 km altındaki Ay mantosunun derinliklerinde olduğu bulunmuştur. Bunlar aylık periyodikliklerle ortaya çıkar ve Ay'ın yeryüzüyle olan yörüngesinin neden olduğu gelgit stresleriyle ilgilidir. Yüzeyin yaklaşık 100 km altında birkaç sığ ay depremleri de tespit edilmiştir, ancak bunlar daha seyrek görülür ve ay gelgitleriyle ilgisiz gibi görünmektedir.


Ay’ın iç yapısı


https://en.wikipedia.org/wiki/Internal_structure_of_the_Moon

2 Temmuz 2020


GERİ (ay)
GERİ (fiziksel özellikler)