Ay Depremi (moonquake)

Bir ay depremi, Yer’deki bir depremin aydaki karşılığıdır. İlk olarak Apollo astronotları tarafından keşfedildi. En büyük ay depremleri, yeryüzündeki en büyük depremlerden çok daha zayıftır, ancak sarsıntıları, sismik titreşimleri azaltan daha az zayıflatıcı faktör olaması nedeniyle bir saate kadar sürebilir.

Ay depremleri hakkındaki bilgiler, 1969'dan 1972'ye kadar Ay'a yerleştirilen sismometrelerden geliyordu. Apollo 12, 14, 15 ve 16 tarafından yerleştirilen aletler, 1977'de kapatılana kadar mükemmel bir şekilde çalıştı.

En az dört çeşit ay depremi vardır:

·         Derin ay depremleri (yüzeyin ~ 700 km altında, muhtemelen gelgit kaynaklı)

·         Meteorit çarpma titreşimleri

·         Termal ay depremleri (iki haftalık aylunar gecesinin ardından güneş ışığı geri döndüğünde soğuk ay kabuğu genişler)

·         Sığ aydepremleri (yüzeyin 50-220 kilometre altında)

Yukarıda bahsedilen ilk üç tür ay depremi hafif olma eğilimindedir; ancak sığ ay depremleri, body-dalgası-büyüklük ölçeğinde mB = 5.5'e kadar kaydedilebilir. 1972 ile 1977 arasında 28 sığ ay depremi gözlemlendi. Derin ay depremleri, bazen yuvalar veya kümeler olarak adlandırılan, kilometre ölçeğindeki izole yamalar içinde meydana gelme eğilimindedir.


Farklı olay türleri için tipik ay sismogramları. Çizilen olaylar, olay sınıflandırıcıda prototip olarak kullanılan olaylardır. (a) sığ ay depremi, (b) derin ay depremi, (c) darbe

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Quake_(natural_phenomenon)#Moonquake
https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/2015JE004862

1 Ekim 2020 

 

GERİ (ay)
GERİ (ayın yüzeyi ve özellikler)