Atomik absorpsiyon spektroskopi (AAS), diğer
iki atomik spektroskopik yöntemlerden daha çok kullanılır, çünkü cihaz rutin
analizlerde fazla tecrübeli olmayan teknisyenlerin bile kolaylıkla
çalışabileceği şekilde dizayn edilmiştir. Atomik absorpsiyona dayanan analitik
yöntemler, absorpsiyon hatlarının çok dar ve elektronik geçiş enerjilerinin her
element için farklı olması nedenlerinden seçiciliği çok yüksek yöntemlerdir.
Diğer taraftan, hat genişliklerinin çok az
olması moleküler absorpsiyonda karşılaşılmayan ölçme sorunları yaratır. Beer
kanunu sadece monokromatör ışına uygulanabilir (absorpsiyon ile konsantrasyon
arasındaki doğrusal ilişkiyi verir) ve kaynağın band genişliğinin absorpsiyon
pikinin genişliğine göre daha az olmasını gerektirir. Bir atomik absorpsiyon
hattının genişliği (0.002- 0.005 nm) kadar ışın bandı verebilecek bir
monokromatör yoktur. Bu durumda sürekli bir kaynak kullanıldığında
monokromatörden bir dalga boyunda gelen ışının çok az bir bölümü absorplanır;
çıkan bandın şiddeti, gerçekte o bandı oluşturan ışının şiddetine göre
küçüktür. Bu koşullarda Beer kanunu uygulanamaz ve yöntemin hassasiyeti de
önemli derecede düşer. Bu sorun, absorpsiyon analizinde kullanılan dalga boyu
(bir tane) ile aynı dalga boyunda bir hat emitleyen ışın kaynağı kullanılarak
çözülebilir. Atomik absorpsiyon ölçmelerinde kullanılan en uygun kaynak Hallow
katot lambalarıdır (Şekil-1). Atomik (alev) absorpsiyonda (Şekil-2). Alev,
herhangi bir fotometre veya spektrofotometredeki hücre (veya küvet) görevini
yapar; bu nedenle atomize edilmiş örneğin seyreltik bir gaz çözeltisi gibi
düşünülebilir.
Kaynaktan gelen ışın atomize edilmiş örnekten
geçer ve bir fotometre veya spektrofotometrenin slitine girer. Kaynaktan gelen
ışınla alevden çıkarılan ışını ayırabilmek için, kaynak ışını aleve ulaşmadan
önce bir chopperden geçirilir. Dedektör devresi, alev emisyonundan oluşan doğru
akım çıkışını görmeyecek, fakat kaynaktan ve örnekten gelen alternatif akım
sinyalini ölçecek şekilde dizayn edilir.
Şekil-1: Atomik absorpsiyon spektroskopide temel elemanlar
Şekil-2: Atomik alev asorbsiyon spektrometre (AAS)