Atmosfer Kimyası (atmospheric chemistry)

Atmosfer kimyası, Yer atmosferinin ve diğer gezegenlerin kimyasının incelendiği atmosfer biliminin bir dalıdır. Çok disiplinli bir araştırma yaklaşımıdır; çevre kimyası, fizik, meteoroloji, bilgisayar modellemesi, oşinografi, jeoloji ve volkanoloji ve diğer disiplinlerden yararlanır. Araştırma, klimatoloji gibi diğer çalışma alanlarıyla giderek daha fazla bağlantılı hale geliyor.

Yer atmosferinin bileşimi ve kimyası birçok nedenden dolayı önemlidir; ama öncelikle atmosfer ile canlı organizmalar arasındaki etkileşimler nedeniyle önemlidir. Yer atmosferinin bileşimi, yanardağ emisyonları, yıldırım ve koronadan gelen solar partiküllerinin bombardımanı gibi doğal süreçlerin sonucu olarak değişir. Aynı zamanda insan faaliyetleri nedeniyle de değişmiştir ve bu değişikliklerin bazıları insan sağlığına, mahsullere ve ekosistemlere zararlıdır.

Atmosfer kimyasının ele aldığı problemlerin örnekleri arasında asit yağmuru, ozon tabakasının incelmesi, fotokimyasal duman, sera gazları ve küresel ısınma yer almaktadır. Atmosfer kimyacıları bu sorunların nedenlerini anlamaya çalışır ve bunlarla ilgili teorik bir anlayış elde ederek olası çözümlerin test edilmesine ve hükümet politikasındaki değişikliklerin etkilerinin değerlendirilmesine olanak tanır.

Atmosferik bileşim

Kuru atmosferin ortalama bileşimi (mol kesirleri)

Gaz

NASA'ya göre kuru hava

Deniz seviyesine yakın kuru temiz hava (standart ISO 2533 - 1975)

Azot, N2

%78.084%

% 78.084%

Oksijen, O2

% 20.946%

% 20.946%

Küçük bileşenler (mol kesirleri, ppm)

Argon, Ar

9340

Karbon dioksit, CO2

314

Neon, Ne

18.18

Helyum, He

5.24

Metan, CH4

2.0

Kripton, Kr

1.14

Hidrojen, H2

0.5

Azot oksit, N2O

0.5

Ksenon, Xe

0.087

Azot dioksit, NO2

0.02'ye kadar

Ozon, O3, yazın

0.07'ye kadar

Ozon, O3, kışın

0.02'ye kadar

Kükürt dioksit, SO2

1'e kadar

İyot, I2

0.01

Su

Su buharı

Oldukça değişken (yaklaşık %0-3); genellikle yaklaşık %1

ROC'nin basitleştirilmiş atmosferik yaşam döngüsü; ROC, atmosfere hem biyojenik hem de antropojenik kaynaklardan, tipik olarak indirgenmiş moleküllerin karmaşık karışımları halinde yayılır (ROC: Reaktif organik karbon, PM: Partikül madde) (https://www.science.org/doi/10.1126/sciadv.aay8967)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Atmospheric_chemistry

7 Eylül 2023

 

GERİ (kimyanın dalları)
GERİ (kimya)