Astrobiyoloji (astrobiology)

Astrobiyoloji, yaşam ve çevre bilimleri kapsamında, evrendeki yaşamın kökenini, erken evrimini, dağılımını ve geleceğini, onun deterministik koşullarını ve olası olaylarını araştırarak inceleyen bilimsel bir alandır. Bir disiplin olarak astrobiyoloji, yaşamın Yer’in ötesinde var olabileceği önermesi üzerine kurulmuştur.

Astrobiyolojideki araştırmalar üç ana alandan oluşur:

·         Solar sistem ve ötesindeki yaşanabilir ortamların incelenmesi

·         Geçmiş veya mevcut dünya dışı yaşamın gezegensel biyo-imzalarının araştırılması

·         Yer’dekii yaşamın kökeni ve erken evriminin incelenmesi

Astrobiyoloji alanının kökenleri 20. yüzyılda uzay araştırmalarının ortaya çıkışı ve dış gezegenlerin keşfine dayanmaktadır. İlk astrobiyoloji araştırmaları, dünya dışı yaşam arayışına ve diğer gezegenlerde yaşamın var olma potansiyelinin araştırılmasına odaklandı. 1960'lı ve 1970'li yıllarda NASA, Mars'a inen ve yaşam belirtilerini araştıran ilk ABD misyonu olan Viking programı kapsamında astrobiyoloji araştırmalarına başladı. Bu görev, diğer ilk uzay araştırma görevleriyle birlikte astrobiyolojinin bir disiplin olarak gelişmesinin temelini attı.

Yaşanabilir ortamlarla ilgili olarak astrobiyoloji, Yer üzerinde volkanik ve derin deniz ortamları gibi zorlu ortamları dolduran ekstremofilleri araştırarak Yer’in ötesinde Mars, Avrupa ve dış gezegenler gibi yaşamı destekleyebilecek potansiyel yerleri araştırır. Bu konu kapsamındaki araştırmalar, astrobiyolojik uygulamalar için yer bilimlerinin, özellikle de jeobiyolojinin metodolojisi kullanılarak yürütülmektedir.

Biyoimza arayışı, organik bileşikler, izotop oranları veya mikrobiyal fosiller biçiminde geçmiş veya şimdiki yaşamın işaretlerinin tanımlanmasını içerir. Bu konudaki araştırmalar, astrobiyolojik uygulamalar için gezegen ve çevre bilimi, özellikle de atmosfer bilimi metodolojisi kullanılarak,genellikle uzaktan algılama ve yerinde görevlerle yürütülür.

Astrobiyoloji aynı zamanda diğer gezegenlerde yaşamın oluşması için gerekli koşulları anlamaya çalışmak amacıyla Yer üzerindeki yaşamın kökeni ve erken evriminin incelenmesiyle de ilgilidir. Bu araştırma, yaşamın cansız maddeden nasıl ortaya çıktığını ve bugün gördüğümüz çeşitli organizmalara nasıl evrildiğini anlamayı amaçlar. Bu konu kapsamındaki araştırmalar, astrobiyolojik uygulamalar için paleobilimlerin, özellikle de paleobiyolojinin metodolojisi kullanılarak yürütülmektedir.

Astrobiyoloji, bilim adamları için pek çok zorluğu ve fırsatı barındıran, güçlü bir disiplinlerarası yönü olan, hızla gelişen bir alandır. Astrobiyoloji programları ve araştırma merkezleri dünya çapında birçok üniversite ve araştırma kurumunda mevcuttur, NASA (National Aeronautics and Space Administration) ve ESA (European Space Agency) gibi uzay ajanslarının astrobiyoloji araştırmaları için özel bölümleri ve programları bulunmaktadır.


(a) RCN'lerin temaları, stratejilerle ve bu hedefle eşleşir (RCN: Research Coordination Network), (b) RCN'lerin temaları, devam eden ve gelecekteki planlanmış ve astrobiyolojik öneme sahip olarak değerlendirilen görevleri haritalamaktadır. (astrobiology.nasa)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Astrobiology

20 Temmuz 2024

 

GERİ (biyoloji)