Yüzen cisimler için, Archimedes prensibi (M.Ö. ~250):
Bir sıvıya tamamen
veya kısmen batırılmış olan herhangi bir nesne, nesne tarafından yer değiştiren
sıvının ağırlığına eşit bir kuvvetle yukarı doğru taşınır.
Suyun kaldırma kuvveti, Archimedes tarafından fark edilen ve
ileri sürülen bir ilkeyle, açıklığa kavuşmuştur. Su, kendi yoğunluğundan da az
yoğunluğa sahip olan cisimleri yüzeyine doğru itmektedir. Yoğunluk
farklılıklarından ortaya çıkan itme kuvveti etkisiyle cisim yüzmeye başlar.
Burada örnek olarak su ele alınmışsa da ilke sıvılar için genel kuraldır.
Yoğunluk karşılaştırması basit bir şekilde söyle
yapılabilir: elinize alacağınız bir kabı taşana kadar suyla doldurun. Tabi önce
o kabı da ondan daha büyük olan başka bir kaba koyun. Sonra da yüzebilecek
herhangi bir cismi (ağırlığı önceden bilinen) kaba atın; büyük kapta biriken
taşma suyunun hacmini ölçün. Sonra cismin ağırlığını, ölçülen hacme bölün. Bulunan
rakam kabaca o cismin yoğunluğunu verir. Bu sayı birden küçükse kaba attığınız
cisim şu an suda yüzüyor durumdadır; birden büyükse suya batmıştır.
Anlaşılacağı gibi içme suyu kullandığımız düşünülmüştür ve içme suyunun
yoğunluğu 1'dir.
Aslında bu doğal olay yüzmenin de nasıl gerçekleştiğini
ortaya koyar. Archimedes bu deneyi aynı büyüklükteki iki altın parçayı terazinin
iki koluna bağlayıp birini suya batırarak yapmıştır. Yukarıda açıklanan kendi
bulduğu yöntemle altınların ikisi de gerçekse yoğunluklarının aynı kalacağını,
biri farklı karışımlardan oluşan altınsa, durumun yoğunluk farkıyla ortaya
çıkacağını ileri sürmüş ve kanıtlamıştır.
Kaldırma kuvveti:
Fkaldırma = Vbatan.rsıvı g
Burada FK:kaldırma kuvvetini, Vbatan:batan
hacmi, ρsıvı:sıvının yoğunluğunu ve g: yerçekimi ivmesini belirtir.
(a) Kaldırma kuvveti, (b) yüzen bir geminin ağırlık kuvveti (Fp)
ve yüzdürme kuvveti (Fa) eşit boyutta olmalıdır.
https://tr.wikipedia.org/wiki/Ar%C5%9Fimet_prensibi
16 Ağustos 2019
GERİ (yasalar)
GERİ (astrofizik)
GERİ (klasik
mekanik)
