Arkeoloji felsefesi, insanlığın geçmişini ve bugününü daha iyi anlamak için arkeoloji disiplininin temellerini, yöntemlerini ve sonuçlarını araştırmayı amaçlamaktadır.
Temel sorular arasında arkeoloji nedir? Arkeolojinin teorik temeli
nedir? Arkeoloji zamanı nasıl kavramalıdır? Arkeoloji neden ve kim için
yapılıyor? Arkeolojik çalışmanın obje ve süreçlerinin doğası ve gerçekliği
nedir? Analitik arkeoloji felsefesi, insan eseri, sit alanı, arkeolojik
kayıtlar ve arkeolojik kültürler gibi kavramların ardındaki mantığı araştırır.
Bunlar arkeoloji pratiğinin merkezinde yer alan metafizik, estetik,
epistemolojik, etik ve teorik ilişkilerin sadece birkaç örneğidir.
Bu genel sorulara ek olarak arkeoloji felsefesi aynı zamanda saha
çalışması metodolojisi, teorinin entegrasyonu ve diğer disiplinlerle işbirliği,
ölçüm teorileri ve veri temsili ile de ilgilidir.
Arkeoloji felsefesi aynı zamanda disipline uygulanan feminist,
Marksist, hümanist veya süreçsel gibi belirli bir yaklaşımı veya tutumu da
ifade edebilir. Bu yaklaşımlar arkeologlar tarafından genellikle ‘teori’ olarak
anılır ve bazen arkeolojinin analitik felsefesiyle ilişkilendirilir, ancak aynı
şey değildir.
Arkeoloji felsefesindeki sorunların doğası veya bazı durumlarda bir
arkeoloji felsefesinin var olup olmadığı, hatta var olup olamayacağı konusunda
arkeologlar arasında şu anda çok az fikir birliği vardır. Bu nedenle, bazı
arkeologlar tarafından varlığı veya alaka düzeyi tartışılsa da, disiplin pek
gelişmiş değildir. Ancak, arkeoloji felsefesine yönelik araştırmalar yoluyla
felsefi konular ve konunun çerçevesi hakkında farkındalığın sağlanmasının,
disiplinde ilerlemenin yanı sıra araştırmayı tasarlamak, çıkarım ve yorumu
kontrol etmek ve sınıflandırmak için de önemli olduğu genel olarak kabul
edilmektedir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Philosophy_of_archaeology
17 Ekim 2023
GERİ (bilim felsefesi, tablo)
