Anlaşmazlık Kaynakları (conflict resources)

Çatışma kaynakları, çatışma bölgesinden çıkarılan ve savaşı sürdürmek için satılan doğal kaynaklardır. Değerli malların varlığının çatışmaları uzatabileceğine (bir 'kaynak laneti') dair hem istatistiksel hem de anekdotsal kanıtlar vardır.

Talihsiz bir ironi ise maden bakımından zengin birçok ülkenin yönetişim kapasitesi açısından fakirleşmesidir. Çatışma, yolsuzluk ve rüşvet iş yapmanın tipik maliyetleri olarak görülebilir.

'Çatışma elmasları' olarak da bilinen kanlı elmasların çıkarılması ve satışı, hemen hemen aynı koşullar altında meydana gelen, daha iyi bilinen bir olgudur. Petrol aynı zamanda bir çatışma kaynağı da olabilir. Diğer mallar da finansman çatışmasına dahil oluyor.

·         Tarih: 'Çatışma kaynağı' veya 'çatışma ürünü' kavramı, başlangıçta Angola ve Sierra Leone'deki isyanları finanse eden 'kanlı elmaslarla' bağlantılı olarak 1990'ların sonlarında ortaya çıktı. Daha sonra 'çatışma kerestesi' Kamboçya ve Liberya'daki düşmanlıkları finanse etti.

·         Sözleşmeler: Kavram ilk kez BM Genel Kurulu tarafından 'çatışma elmasları' bağlamında resmi olarak tartışıldı: BM Güvenlik Konseyi o zamandan bu yana çeşitli kararlarda, özellikle de 1533 ve I698.97 sayılı kararlarda çatışma kaynaklarından söz etti.

·         Yasal çerçeveler: Aralarında ABD, Avrupa Birliği ve OECD'nin de bulunduğu pek çok ülke ve kuruluş, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ndeki çatışmalarla bağlantılı tantal, kalay, tungsten ve altını çatışma mineralleri olarak belirlemiş olup, yasal olarak şirketlerden çatışma minerallerinin ticaretini veya kullanımını raporlamalarını talep etmektedir.

·         Dış çatışmaları desteklemek: 2020'lerde çatışma mineralleri kavramı, madenciliğin gerçekleştiği yerler dışındaki dünyanın bazı bölgelerindeki çatışmaları desteklemek için çıkarılanlara genişletildi.

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Resource_war#Conflict_resources

29 Ocak 2025

 

GERİ (doğal kaynaklar)