Albert Einstein; Merkür'ün Anormal Günberi Devinimi, 1915 (anomalous perihelion precession of Mercury)

1840'larda Fransız gökbilimci Urbain Le Verrier, Merkür'ün yörüngesini dikkatlice analiz etti. Newton yasalarının öngördüğü gibi kesin bir elips yerine, gezegenin eliptik yörüngesinin günberisinin - Güneş'e en yakın noktasının - Güneş'in etrafında kaydığını buldu. Değişim çok yavaş, sadece 575 arksaniye/yüzyıl kadardı, ancak o zamanki gökbilimciler güneş sistemindeki diğer gezegenlerle etkileşimlerden yalnızca 532 arksaniye’yi hesaplayabiliyorlardı, 43 arksaniye’yi dikkate alamıyorlardı. Fark, ne kadar küçük olursa olsun, astronomları rahatsız etti. Bir dizi çözüm önerdiler - görünmeyen bir gezegen, Newton'un gravitasyonal yasasında eksponent 2'de neredeyse sonsuz küçük bir değişiklik, basık bir Güneş, ..  gibi- ama her şey geçici görünüyordu.

Albert Einstein (1879 – 1955)

Daha sonra, 1915'te, genel görelilik kuramını bitirirken, Alman teorisyen Albert Einstein, eğri uzayın Merkür'ün yörüngesi üzerindeki etkisini hesaplayabildi ve günberi devinimindeki bu ek kaymayı şu eşitlikle elde etti:

                     a²

ε = 24 p³ ¾¾¾¾¾¾
               T²c² (1 – e²)

Gezegen elipsinin, a: yarıana ekseni, T: periyodu, e: dış merkezliliğidir; c ışık hızını gösterir.

Merkür için bu, tam olarak 43 (arc sn)/yüzyıl olarak verilir, ancak eksik bir miktardır. Kesin konuşmak gerekirse, bu bir postdiksiyon olsa da, yine de etkileyiciydi. Einstein, o yıl Paul Ehrenfest'e şöyle yazmıştı: "Merkür'ün günberi hareketinin denklemlerinin doğru çıkmasıyla sonuçlanan sevincimi hayal edebiliyor musunuz? Birkaç gün heyecandan sustum.”

(a) Merkür'ün günberi devinimi, (b) günberi devinimi, (c) bir gezegenin güneş etrafındaki yörüngesinin deviniminin stilize şeması

 

https://physicsworld.com/a/the-10-greatest-predictions-in-physics/

6 Ocak 2022

 

GERİ (10 öngörü)