Vaks Giderme: Dewaksing.
Vakum Gaz Oil,
VGO: Vakum gaz oil; kaynama
noktası, petrolün kaynağına göre, 299-538 0C aralığında değişir,
AGO’dan üç misli daha fazla kükürt içerir.
Varil (bbl): Hampetrol için kullanılan ve 42 U.S. galona
eşdeğer bir ölçü birimidir; 42 galon hampetrolden 44 galondan fazla ürün elde
edilir. Ürünlerin miktarı hampetrolün çıkarıldığı bölgeye bağlı olarak değişir;
örneğin bir bölge için, 19.6 galon motor benzini, 10 galon dizel yakıtı
ve ısıtma yağı, 4 galon jet yakıtı, 1.7 galon ağır fuel oil, 1.7 galon
sıvılaştırılmış petrol gazları (LPG) ve 7.6 galon da diğer ürünler.
Varil Eşdeğeri (Barrels of Oil Equivalent (BOE): Bir petrol hacim
birimidir; gaz (doğal gaz gibi) miktarının, enerjisi dikkate alınarak varil
petrol eşdeğeri olarak ifadesidir. 6000 ft3 gaz = 1 varil petrole
eşdeğerdir.
Vent: Tehlike yaratabilecek basınçları gidermek
için devreye giren gaz eksoz sistemidir.
Vernik: Daha çok rengiyle tanımlanan ve genellikle organik kalıntılar olan
ince, yapışkan bir maddedir. Doymuş solventlere (nafta gibi) karşı dirençlidir,
fakat benzen, kloroform, ketonlar ve benzeri bileşiklerde çözünür.
VI: Viskozite İndeksi
Visbreaking: Kalıntıların viskozitesini düşürmek için
uygulanan hafif koşullarda ısıl parçalama prosesidir; atmosferik veya
vakum distilasyon kalıntıları, katalizörsüz ortamda ısıl olarak parçalanarak
gaz, nafta, distilatlar ve düşük viskoziteli fuel oile dönüştürülür.
Viskometre, Cold Cranking Simulator: Bir ara kayma hızı viskometredir; bir yağın
soğuk bir motorda hareket iletiminin yeterli olup olmadığını ölçer.
Viskozimetre: Bir akışkanın (örneğin yağlar) belirli
bir sıcaklıktaki akış hızının ölçüldüğü bir alettir; sabit hacimli bir orifis
veya kapiler boru gibi.
Viskozite İndeks
Düzenleyici (Improver): Bir
yapın viskozite indeksini artırmak amacıyla katkı maddesi olarak kullanılan
polimerik bir bileşiklerdir; yağın viskozitesinin sıcaklık değişimlerinden
fazla etkilenmemesini sağlamak için kullanılır.
Viskozite
İndeksi (VI): Bir akışkanın viskozitesinin sıcaklıkla değişimini göstermek amacıyla
geliştirilmiş bir sistemdir; yüksek değerler akışkanın sıcaklık değişimlerinden
fazla etkilenmediğini gösterir. VI, iki referans yağın viskozitelerinin
sıcaklıkla değişimi kıyaslanarak tayin edilir; yağlardan birinin VI = 100,
diğerininki VI = 0’dır. Viskozite indeksi saptanacak yağın 100°F ve 210°F’daki
viskoziteleri deneysel olarak bulunarak formülden VI hesaplanır.
VI = 100 x (L - U) / (L - H)
L = viskozite indeksi 0 olan referans yağın 100°F’daki viskozitesi, H = viskozite indeksi 100 olan referans yağın 100°F’daki viskozitesi, U = baz yağın 100°F’daki viskozitesi, V = baz yağın 210°F’daki viskozitesidir.
Viskozite Kaybı, Geçici: Yağlama yağlarına uygulanan bir testtir; düşük ve
yüksek kayma hızlarındaki dinamik viskozitedeki kayıp ölçülür.
Viskozite: Bir akışkanın akmaya karşı gösterdiği dirençtir. Herhangi bir akma olayında, birbiri üzerindeki tabakalar farklı hızlarda hareket ederler ve tabakalar arasındaki kayma geriliminden dolayı akışkan kalınlaşarak uygulanan kuvvete karşı bir direnç gösterir (Newton Teorisi). İki tabaka arasındaki laminar kaymada akışkan ve hareketli tabaka arasındaki sürtünme akışkanın kaymasına neden olur; bu hareket için gereken kuvvet akışkanın viskozitesinin (dinamik veya kayma) bir ölçüsüdür.
Dinamik viskozitenin cgs sisteminde birimi poise (P), 1 poise (P) = 100 cP = 1 g·cm−1·s−1 = 0.1 Pa·s.
Viskozite, Brookfield: Bir yağın görünür viskozitesini ölçen test
metodudur.
Viskozite, Çözelti: Çözelti viskozitesi, seyreltik polimer
çözeltilerinde (veya büyük moleküllerde) kullanılan bir viskozite ölçme
metodudur; çözeltinin kontrollü şartlarda (sıcaklık, konsantrasyon) bir
kapilerden akış hızı ölçülür. Elde edilen verilerden, Mark-Houwink's
eşitliğiyle ([h] = K Mva) bağıntılı olan
intrinsik viskozite hesaplanır.
log [h] = log K + a log
Mv
[h] = intrinsik viskozite, K ve a polimer ve solvente bağlı olan sabitlerdir. (aşağıda tipik Mark-Houwink’s eğrisi verilmiştir; a = y / x.)
Viskozite, Dinamik: Bir sıvının, uygulanan kayma gerilimi ve kayma hızı
arasındaki orandır; sıvının akmaya veya deformasyona karşı direncinin bir
ölçüsüdür. Dinamik viskozitenin cgs sistemindeki birimi poise’dür; 1
poise (P) = 100 cP = 1 g·cm−1·s−1 = 0.1 Pa·s.
Viskozite, Görünür (Apparent)): Bir sıvının, sadece sıcaklık-kayma hızını gösteren viskozitesidir.
Viskozite, Kinematik: Bir akışkanın mutlak (dinamik) viskozitesinin aynı sıcaklıktaki yoğunluğuna bölünmesiyle elde edilen viskozite değeridir. Akışkanın gravite altındaki akmaya karşı direncini gösterir. Kinematik viskozitenin cgs sistemindeki birimi stokes (S veya St)’dur;
1 stokes (St) = 100 cSt = 1
cm²·s−1
Kinematik viskozite = mutlak viskozite / yoğunluk
Viskozite, Mooney: Ham veya vulkanize kauçuğun deformasyona karşı
direncini ölçen bir viskometre türüdür.
Viskozite,
Redwood: Bir viskozite
ölçme metodudur, ancak halen kullanılmamaktadır.
Viskozite, Saybolt SSU: ASTM D 88, 60 ml petrol ürünü örneğinin kalibre
edilmiş Saybolt Universal viskometreden akması için gereken zamanın saniye
olarak ifadesidir.
Viskozite, Saybolt, SSF: ASTM D 88, 60 ml petrol ürünü örneğinin kalibre
edilmiş Saybolt Furol viskometreden akması için gereken zamanın saniye olarak
ifadesidir.
VOC ( Volatile
Organic Compounds): Uçucu
organik bileşikler; bütan, propan gibi.
Volkanik Kayaç: Volkanik kayaçlar iki tiptir; lava (yerüstünde, riyolit ve
bazalt) ve magma (yeraltında, granit). Bunlar ~1500 0C sıcaklıktaki
sıvı malzemenin soğumasıyla oluşur; bu sırada sıvı içindeki kimyasal
maddelerden iri kristaller meydana gelir. Magma sıvı kayaçlar,
kristaller ve gaz karışımıdır. Riyolit ve granit, çoğunluğu silikon olan benzer
kimyasal maddeler içerir ve açık renklidirler. Bazaltta silikon azdır, bu
nedenle daha koyu renklidir. Bak.
Kayaç Çevrimi.
Vulkanizasyon: Komşu polimer zincirleri arasında bir veya daha
fazla sülfür (veya diğer bir uygun elementle) atomları aracılığıyla köprü
(çapraz bağ) oluşturulmasıdır; çapraz bağın derecesi kontrol altında tutularak
bir elastomerin fiziksel özellikleri istenilen şekilde değiştirilebilir.
Vuruntu (Knock):
Kıvılcım yanmalı (ateşlemeli) motorların silindirlerinde yakıt-hava
karışımının bir kısmının tam zamanından önce tutuşması nedeniyle meydana gelen
patlama veya gürültüdür.