Solar Karasal Gezegenlerin Jeolojisi (geology of solar terrestrial planets)

Solar karasal (terrestrial) gezegenlerin jeolojisi esas olarak solar sistemin dört karasal gezegeninin - Merkür, Venüs, Yer ve Mars - ve bir karasal cüce gezegen olan Ceres'in jeolojik yönleriyle ilgilenir. Yer, aktif bir hidrosfere sahip olduğu bilinen tek karasal gezegendir.

Karasal gezegenler, katı yüzeylere sahip olmayabilen ve çoğunlukla çeşitli fiziksel durumlarda mevcut olan hidrojen, helyum ve suyun bazı kombinasyonlarından oluşan dev gezegenlerden önemli ölçüde farklıdır. Karasal gezegenlerin kompakt, kayalık yüzeyleri vardır ve ayrıca Venüs, Dünya ve Mars'ın her birinin de bir atmosferi vardır.

Karasal gezegenlerin, aynı zamanda katı bir yüzeye sahip olan, ancak esas olarak buzlu malzemelerden oluşan plütoidlere (Pluto gibi nesneler) çok sayıda benzerliği vardır. Solar sistemi'nin oluşumu sırasında, muhtemelen çok daha fazlası vardı (planetesimaller), ancak hepsi solar bulutsusunda (nebulada) kalan dört dünya ile birleşmiş veya onlar tarafından yok edilmiştir.

Karasal gezegenlerin hepsi kabaca aynı yapıya sahiptir; silikat bir mantoyla çevrelenmiş çoğunlukla demir içeren merkezi bir metalik çekirdekleri bulunur. Ay bu gezegenlere benzer, ancak önemli bir demir çekirdeği yoktur yoksundur. Dört güneş gezegeninden üçü (Venüs, Yer ve Mars) önemli atmosferlere sahiptir; hepsi çarpma kraterler, yarık vadiler ve yanardağlar gibi tektonik yüzey özelliklerine sahiptir.

İç gezegen terimi, Güneş'e gözlemcinin gezegeninden daha yakın olan herhangi bir gezegene (genellikle Merkür ve Venüs'e) atıfta bulunan alt gezegen ile karıştırılmamalıdır.

Daha sıcak olan iç solar sstemde, kayalardan ve metallerden oluşan gezegenimsiler (planetesimaller) milyarlarca yıl önce büyük yıldızların çekirdeklerinde pişti. Bu elementler, solar bulutsusundaki malzemenin yalnızca %0.6'sını oluşturuyordu. Karasal gezegenlerin çok fazla büyüyememesi ve hidrojen ve helyum gazına büyük bir çekme uygulayamamasının nedeni budur. Ayrıca, Güneş'e yakın partiküller arasındaki daha hızlı çarpışmalar ortalama olarak daha yıkıcıydı. Karasal gezegenlerde hidrojen ve helyum olsaydı bile, Güneş gazları ısıtarak kaçmalarına neden olurdu. Bu nedenle, Merkür, Venüs, Dünya ve Mars gibi solar karasal gezegenler, çoğunlukla solar bulutsusunda bulunan ağır elementlerin %2'sinden oluşan yoğun küçük dünyalardır.

Solar sistemin dört karasal gezegeni Merkür, Venüs, Yer, Mars
ve bir karasal cüce gezegen Ceres

İç gezegenler (Merkür'den Mars'a), dış gezegenler (Jüpiter'den Neptün'e)
ve ötesini gösteren güneş sistemi resmi (NASA)


https://en.wikipedia.org/wiki/Geology_of_solar_terrestrial_planets

10 Eylül 2020
26 Nisan 2023



GERİ (yeryüzü)
GERİ (gezegen bilimi)
GERİ (yeryüzü tablo)