Elektron-vibrasyonal spektroskopi (EVS, VS), yüksek
rezolüsyonlu (çözünürlüklü) bir elektron spektroskopi metodudur; substansın
yapısına bağlı olan temel ve uyarılmış (genellikle düşük olanları) elektronik
durumlarının elektronik spektrum titreşim frekanslarına göre belirlenmelerini
sağlar
Elektron-virasyonal (titreşim) spektroskopisi gaz ve düşük buhar
basınçlı sıvı fazdaki (bazen katı fazda).substansların moleküler yapısını
incelemede yaygın olarak kullanılmaktadır.
Vibrasyon spektrumlarını kaydetmek için hem absorbsiyon etkisini ve hem
de fluoresan olayını (elektronik titreşimsel enerji seviyelerinin rezonant veya
nonresonant uyarımında) kullanmak mümkündür. Bu durumda absorpsiyon ve fluoresan
spektrumları birbirlerini tamamlayıcı niteliktedir.
Absorpsiyon spektrumlar, genellikle, UV/görünür bölgede sürekli bir
spektruma sahip bir ışık demetinin yoluna (bir cıva veya halojen lamba ile
yayılan), tek veya çok geçişli bir hücre (incelenen substans ile) yerleştirerek
elde edilir. Numuneyi geçen ışık bir spektrofotometre ile tespit edilir.
Floresan spektrumları bir görüntü yükseltici (genellikle bir
fotomultiplier) yardımıyla kaydedilir; geniş bant modunda veya foton sayma
modunda çalışılabilir.
Elektron-titreşim spektroskopisi metodu, farklı elektronik enerji
seviyeleri arasındaki geçişleri incelerken, geleneksel IR veya Raman
spektrumlarında gözlemlenmeyen bantların kaydedilmesini mümkün kılar; çünkü bu tür bantlar, aynı elektronik
seviyedeki (temel seviyesinde) bir moleküldeki atom çekirdeğinin titreşim hareketi
ile ilgili enerji seviyeleri arasındaki geçişler için seçim kuralları
tarafından engellenmiştir, oysa, bu tür bantlar, vibrasyonal spektrumlar için
engellenmemiştir.
Elektron-titreşim
spektroskopisi metodu çok duyarlıdır ve hücredeki maddenin çok düşük
konsantrasyonlarında bile farklı spektrumların kaydedilmesini mümkün kılar.
Bununla birlikte, bu özellikten ötürü, elektron-titreşim spektroskopi metodu,
örneğin, kopolimerler kompozisyonunun kantitatif analizi için uygulanabilir
değildir. Vibrrasyon bantların şiddetinin dağılımı, titreşimli ve mikrodalga
spektroskopi verileri kullanılarak, uyarılmış elektronik haldeki moleküllerin
denge konfigürasyonunu belirlemek için, temeldeki potansiyel enerji
minimumlarının göreli konumlarına ve uyarılmış elektronik durumlara bağlıdır.
Propanal-d1’in fragment S1 ← S0
elektron-vibrasyonal spektrumu; 341.8 nm dalga boyu bölgesinde (görünür orijin
29246 cm–1)