(CATOFIN
PROSESİ, HOUDRY DIV. OF AIR PRODUCTS
AND CHEMICALS, INC.)
1. UYGULAMA
Propan,
iso-bütan, n-bütan, iso-pentan ve/veya n-pentandan, C3 – C5
mono-olefinlerin elde edildiği bir prosestir. Ürün tek tek veya karışık halde
alınabilir, bunlar yakıt ve petrokimyasal bileşiklerin elde edilmesinde
kullanılır.
2. PROSESİN TANIMI
Proses,
adyabatik sabit yataklı katalitik bir işlemdir; tek veya karışık ham maddelerle
çalışılabilir.
İso-bütandan
iso-bütilenin elde edildiği işlemde, reaksiyon sıcaklığına kadar ısıtılan
iso-bütan, katalizör içeren yatay reaktörlere girer. Reaksiyondan sonra çıkan
ısı, buhar üretimiyle alınarak akım soğutulur ve sıkıştırılır. Yoğunlaşmayan gazlardaki
C3+ bileşikler kriyojenik yolla ayrılır. Sıvı akım stabilleştirilir
ve istenilen ürünün elde edilmesi için fraksiyonla saflaştırılır; veya
iso-bütilenden MTBE üretilmesi gibi bir durumda, seçici reaksiyon işlemi uygulanır.
Reaksiyonu,
boşaltmayı ve rejenerasyon işlemlerini programlayan bir zaman sistemi vardır;
sistem valflerin açılıp kapanmasını da kontrol eder.
Catofin
katalizörü, krom oksitle kaplanmış silindirik aktif alumina pelletleridir. Reaksiyon
sırasında katalizör üzerinde oluşan kok birikintileri yakılarak, katalizör
rejenere edilir. Çalışma adyabatik koşullardadır. Endotermik reaksiyon için
işlem için gerekli ısı, katalizörün rejenerasyonundaki ısıyla sağlanır. Proses
538-760 0C de, 25-50 mm mutlak civa basıncında ve 7-15 dakikalık
işlem periyodunda yapılır.
3. VERİM
Bütilenler
veya propilen üretiminde, parafinlerden alınan en yüksek verim, dönüşen
maddenin ağırlıkca %75-90 ı kadardır. Optimum verim, ham madde değerinin
çalışma giderleriyle kıyaslanması yoluyla bulunur.
4. EKONOMİK DURUM (Ürün
saflaştırma kademesi haric)
5. REFERANSLAR
Hydrocarbon
Processing, November 1985, P.149 (Houdry Div. of Air Products and Chemicals,
Inc.); Oil and Gas Journal, Dec. 8, 1980.
