Takviyesiz reçinelerin yorulma testi için
ASTM D671 (Plastiklerin, Sabit-Kuvvet-Genliği Yöntemiyle Bükülgenlik
Yorulmaları) metodu önerilir. Metoda göre, bir test örneğine çökme yükünün
altında devirli (veya
halkalı, cyclic) yükleme yapılır ve çökmedeki saykıl sayısı veya zaman saptanır.
Yükleme
koşulları çesitli olabilir; kullanılabilir; eğilme, çatlama açılması, gerilme,
sıkıştırma veya gerilme-sıkıştırma zıt yükleme gibi. Yükleme genellikle minimum
yükün maksimum yüke oranı olarak verilir. Bir yükleme frekansında genellikle
bir seri test yapılır; yükleme frekansının örneğin ısınmasına neden olacak
seviyenin altında olmasına dikkat edilmesi gerekir. Isınma, örneğin termal
olarak çökmesine yol açar.
Testte bir
malzemenin, devirli (veya halkalı) stres uygulandığında bozulmaya karşı
gösterdiği direnci ölçülür. Stres saykıl sayısı verileri, örneğin iç
sürtünmeyle kırılma, yumuşama veya dayanıklılığının azalmasıyla çökmesi
hakkında yeterli bilgiler verir.
Seçilen
değerler arasında çökme gerçekleşinceye kadar devirli yük uygulamasına devam
edilir. Test sonuçları uygulanan kuvvet – stres saykıl sayısı (S – N eğrisi)
olarak verilir; eğri, örneğin kırılması, yumuşaması, veya iç sürtünme (damping)
nedeniyle açığa çıkan ısı dolayısıyla dayanıklılığın azalmasına kadar değerleri
içerir. Eğrinin, yatay bir hatta (sabit-stres) asimptotik olduğu noktadaki
stres değeri yorgunluk stresi (MPa) ve karşılığındaki saykıl sayısı kaydedilir.
Test
Örnekleri:
Test örnekleri
Şekilde görülen geometrilerden (Tip A veya B) biri olabilir. Özel bir örnek
seçimi örneğin kalınlığına ve ölçmenin yapıldığı stres aralığına bağlıdır.
Üçgen formdaki örnekler test mesafesi boyunca düzenli bir stres dağılımı sağlarlar.
Örnekler, Şekil-2’de belirtilen boyutlarda kalıplanarak da kullanılabilir.
Ölçülen
Özellikler: Etkin Kütle
tayini
W = etkin kütle
(g), D = örneğin yoğunluğu (Gg/m3), d = örneğin ortalama kalınlığı
(mm), k = 248 mm2, k’ = 323 mm2
