Kompozit ve Biyokompozitler (biocomposites)



Şekil-1: Nişasta ve ağırlıkça %10 takviye içeren nişasta bazlı biyokompozitlerin farklı relatif  nemlerdeki (RH) E/r değerleri (E: bükülme modülü, r = yoğunluk)


Şekil-2: Avrupa pazarı doğal fiber tüketimi, doğal ve sentetik tipik iki kompozitin CO2 emisyon değerleri

Kompozit, fiziksel olarak farklı iki veya daha fazla fazdan (veya maddeden) meydana gelen ve bunlardan hiç birine benzemeyen, değişik özelliklerdeki yeni bir maddedir. Fazlardan biri matris diğeri matrisi kuvvetlendirmede kullanılan takviye malzemelerdir. Matrisin amacı fiberleri bir arada tutmak ve uygulanan yükü fiberlere transfer etmektir. Ayrıca, fiberleri çevresel ve mekanik tahribatlardan da korur. Matris malzeme bir termoset veya termoplastik polimer olabilir, ancak yenilenebilir kaynaklardan yapılması gerekir.

Biyokompozit, biyobozunabilir (biodegradable) polimerler (matris) ve biyobozunabilir takviye maddelerden oluşan malzemelerdir. Biyobozunabilir madde, canlı organizmalar tarafından bozunabilen maddelerdir.


Şekil-3: Kompozitlerin sınıflandırılması


Şekil-4: Matris ve takviye malzemelere göre biyokompozitlerin sınıflandırılması

Doğal biyofiberlerden yapılan biyokompozitler (BBC) yenilenebilirdir, hafiftir, enerjilidir, biyobozunabilir ve çevre dostudur. Günümüzde polimer bilimi ve teknolojisi yenilenebilir kaynaklardan yapılan kompozitlere odaklanmıştır denilebilir.

Kompozit özelliklerinin geliştirilmesi için yüzey modifikasyonu, kaplama veya yeni yöntemler gibi çeşitli yapışma metotları geliştirilir. Polimer matris ve dolgu maddelerinin seçiminde gerekli dikkat gösterilmelidir; hidrofilik fiberler + hidrofilik matris seçimi gibi.

Yenilenebilir kaynaklardan üretilen biyokompozitler biyobozunabilir doğasından dolayı evrensel bir önem kazanmıştır; çevre dostu malzemeler olduğundan çeşitli alanlarda yararlanılmasına yönelik çok ve kapsamlı araştırmalara konu olmuştur.

BBC’ler biyomedikal, tarım, paketleme ve diğer ilişkili mühendislik alanlarında çok geniş uygulama alanlarına sahip kompozitlerdir. Doğal polimerler ve biyofiberler kullanımını sınırlayan çeşitli faktörler arasında hidrofobik polimer matrisle uyumsuzluk veya yeteri kadar uyumlu olmama, termal hassasiyet ve alevlenme sayılabilir.