a.
ASTM C271: Sandviç Göbek Malzemelerin Yoğunluğu
Sandviç göbeklerin karakterizasyonunda, diğer özelliklerle
beraber yer alması gereken temel bir fiziksel özelliktir. Göbek malzemenin
kalite kontrolünde, şartname testlerinin belirlenmesinde, araştırma ve
geliştirme çalışmalarında yoğunluk değeri önemli bir yere sahiptir.
Test Örnekleri: Test
örneği doğru ölçüm yapılabilecek herhangi bir boyuttaki göbek malzeme olabilir.
Önerilen minimum örnek boyutu için uzunluk ve genişlik 300 mm’dir.
Ölçülen Özellikler:
d = yoğunluk (kg/m3),
w = şartlandırıldıktan sonraki kütle (g), n
= şartlandırıldıktan sonraki hacim (mm3).
Bu test metodu çevresel koşullarda şartlandırılmış bir
sandviç göbek örneğinin, merdane (roller)-tip (Metot A, Şekil-1) ve disk-tip
(Metot B, Şekil-2) kalınlık test cihazındaki kalınlığının ölçümünü tanımlar.
Düz ve rigid bir yüzey eğilip bükülmeden, kalınlık cihazının altına
yerleştirilir.
Test Örnekleri: Test örnekleri genellikle düzdür;
ölçme cihazının sınırları içinde olabilecek herhangi bir boyutta olabilir.
Ölçülen Özellikler:
Her seri test için ortalama değer (xort.), standart
sapma (Sn-1), ve geyçte okunan maksimum sapma için (artı ve eksi)
değişme katsayısı (CV, %) hesaplanır.
Küçük bir göbek malzeme çeşitli nem koşulları altında
şartlandırılır ve örnekteki ağırlık artışından absorbladığı nem miktarı tayin
edilir.
Test Örnekleri: Test örneğinin boyutları (mm) = 75
(uzunluk) x 75 (genişlik) x 12.7 (kalınlık). Uzunluk ve genişlik 0.25 mm,
kalınlık 0.025 mm hassasiyetle ölçülmelidir.
Ölçülen Özellik:
Test metotlarının kısaca aşamaları: Balpeteği bir göbek
malzeme suya dayanıklı bir adhesivle transparan yüzeylere bağlanır, yüzeyin
birinden tek göbek hücresine giriş deliği açılır, hücre suyla doldurulur, dolu
hücreye sabit hidrostatik basınç uygulanır (özel su kolonu yüksekliğiyle). Sonra,
24 saatlik bir periyotta balpeteği göbek örnek içine transfer olan su miktarı
ölçülür. Transfer olan su miktarı, suyla dolan balpeteği göbek hücreleri
yaklaşık sayısından bulunur.
Test Örnekleri: Balpeteği göbek malzemesi test
örnekleri kare veya dikdörtgen kesitlidir. Önerilen minimum örnek boyutları
(mm) = 75 uzunluk x 75 mm genişlik x 13 mm kalınlık.
Ölçülen Özellikler:
Su Göçü (kütle bazda)
Su Göçü (hacim bazda)
Wc = primer
hücre suyla dolduktan sonra örnek kütlesi (g), Wi = örneğin primer
hücrenin suyla dolmasından önceki, şartlandırmadan sonraki kütlesi (g),
Vf = aktarılan
suyun hacmi (mm3),
Vc = primer
göbek hücreye dolan su hacmi (mm3).
Bu test metodu balpeteği göbek malzemelerin gerilme-düğüm bağ
kuvvetinin tayinini kapsar.
Metotta balpeteği konstrüksiyonun, balpeteği düzlemine
paralel yönde uygulanan gerilme kuvvetine karşı olan davranışı incelenir.
Kuvvet, örneğin alt ve üst kısımlarında hücre dizilerine yerleştirilmiş pimler
yoluyla balpeteğine aktarılır.
Gerilme düğüm bağ kuvveti için kabul edilebilir yegane çökme
modu, örnekteki düğüm-düğüm-balpeteği bağının gerilme çökmesidir. Balpeteği
malzemenin yükleme pini konumundaki çökmesi, çökme modu olarak kabul edilmez.
Test Örnekleri:
Test örneklerin genişliği = 130 ± 5 mm, test örneklerin uzunluğu >260 mm, gripler dışındaki test bölgesi > 200 mm, göbek dilimi (payı) kalınlığı:
non-metalik göbek = 12 ± 1 mm
metalik göbek = 16 ± 1
Standart olamayan örnek kalınlığı ~ 61 mm
Ölçülen Özellik:
Göbek malzemenin gerilme-node bağ kuvveti, s, (MPa)
P = Ultimat (en yüksek) gerilme kuvveti (N), b = örneğin
başlangıç genişliği (mm), t = örnek kalınlığı (mm)
Şekil-1: Balpeteği göbek gerilme-node bağ kuvveti sistemi
Küçük bir balpeteği örnek yüksek sıcaklıklarda tutulur,
soğutulduktan sonra ölçümler yapılarak başlangıçtaki boyutlardan farklılıklar
saptanır.
Test Örnekleri: Örneğinin boyutları 460 x 915 mm,
kalınlığı ~12.7 mm’dir. Tipik bir balpeteği örnek Şekil-1’de verilmiştir;
görüldüğü gibi örnek sekiz noktadan işaretlenir. Balpeteği göbek için sekiz
hücreye bir reçine dikilir ve sonra işaretlenir (Şekil-2). Bir yönde üç, diğer
yönde de üç ölçme yapılır (Şekil-3).
Ölçülen Özellik:
Şekil-3: Ölçme konumları
Balpeteği göbeğin Poisson’s oranı, göbeğin bir silindir
etrafında kıvrılması ve oluşan antiklastik eğilmenin ölçümlerinden hesaplanır.
Örnek: Test örneği kare şeklindedir; uzunluk ve genişliği,
örnek silindirde kıvrıldığında antiklastik bir eğrilik elde edilebilecek
yeterlilikte olmalıdır. Önerilen boyut 300 x 300 mm’dir.
Göbek kalınlığı çeşitli olabilir; başlangıç olarak önerilen
kalınlık 12.7 mm’dir.
Ölçülen Özellikler:
W = şartlandırmadan sonraki kütle (g), V = şartlandırmadan
sonraki hacim (mm3), Ra = antiklastik eğri yarıçapı, Rc
= silindir yarıçapı, c = kord değeri, d = derinlik
Şekil-2: Ölçümler