(UOP PROSESİ)
1. UYGULAMA
C10
– C14 lineer parafinlerden, dehidrojenasyon ve seçici hidrojenasyon
reaksiyonları ile alkillerin, bunlarla da benzenin alkilasyonuyla lineer
alkilbenzenin (LAB) elde edildiği bir prosestir.
2. PROSESİN TANIMI
Lineer
parafinler, Pacol reaktöründe(1) dehidrojene edilerek lineer olefinlere dönüştürülür.
Reaktör çıkışı bir ayırıcıya(2) alınır; gaz ve sıvı fazlar ayrılır. Sıvı faz
De-Fine reaktörüne(3) verilir; burada ayrıcıdan gelen diolefinler mono-olefinlere çevrilir. De-Fine
reaktöründen çıkan karışımdaki hafif ürünler bir sıyırıcıda(4) çekilerek
uzaklaştırılır; olefin-parafin karışımı sabit yataklı Detal reaktörüne(5) gider
ve burada benzenle reaksiyona girerek lineer alkil benzeni(LAB) oluşturur. Reaktörden
çıkan karışım fraksiyonlama bölümüne(6) girer; reaksiyona girmemiş benzen
ayrılır ve Pacol bölümüne geri-döndürülür. LAB ve ağır alkilatlar işleme kolonunda(8)
ayrılır; kolonun tepesinden LAB, dibinden ağır alkilatlar alınır.
Proseste
atık akımı yoktur. Kullanılan katalizörler korozif değildir ve kullanım sırasında
özel önlemlere gereksinim olmaz.
3. VERİM
100 kısım
(ağırlıkca) LAB üretimi için, 76 kısım lineer parafinler ve 33 kısım benzen
tüketilir. Elde edilen LAB ın brom indeksi 15 ten küçük, sülfolanabilme
özelliği %99 dur.
4. EKONOMİK DURUM
50 000 t/yıl LAB
üretimi esas alındığında, aşağıdaki ekonomik veriler çıkarılmıştır.
5. KURULU İŞLETMELER
19 kurulu,
8 dizayn veya kuruluş aşamasında olan fabrika bulunmaktadır.
6. REFERANSLAR
Hydrocarbon
Processing, March 1991, p.121-192 (UOP-CEPSA); "Recent Advances in the
Production of Chemical Industry, University of Cambridge, England, March 1990.
