(ALLIED/LUMMUS CREST)
1. UYGULAMA
Kümenden,
oto-katalitik oksidasyon (hava ile) reaksiyonuyla fenolün elde edildiği bir
prosestir. Elde edilen ikinci ürün aseton, yan ürünler alfametilstiren (AMS) ve
asetofenondur (AP). Proseste çıkan kalıntı azdır.
2. PROSESİN TANIMI
Kümen ve
hava oksidasyon reaktörüne alınır; düşük sıcaklık ve başınçta, oto-katalitik
reaksiyonla kümen hidropeoksit (CHP) oluşur. Reaktör akımı dipten konsantratöre
gelir; burada konsantrasyonu artırılır ve sonra bir asit katalizörle fenol ve
asetona parçalanır. Elde edilen yan ürünlerin ağırlığı, katalizör sisteminin seçimine
ve reaksiyon koşullarının kontrolüne bağlıdır. Basit bir katalizör temizleme
işleminden sonra karışık ürün akımı, bir dizi distilasyon işlemine girer.
Distilasyonda,
istenirse AMS elde edilir veya bir hidrojenasyon işleminden geçirildikten sonra
kümene çevrilerek tekrar sisteme döndürülür. Proseste fenolün saflığı istenilen
seviyeye ayarlanabilir. En yüksek-saflıktaki fenolde, toplam safsızlıklar 20
ppm dolayındadır.
Allied/Lummus
Crest teknolojisi yan ürün oluşumunu en aza indirirken, bunların ekonomik
durumlarına göre bazı tercihler yapılmasına olanak ta vermektedir. Bu
olanaklar: (1) geri-dönüş istendiğinde, AMS hidrojenasyon ünitesi, (2)
pazarlama istendiğinde, AMS saflaştırma ünitesi, (3) kalıntının parçalanması
için kraking ünitesi.
Prosesin
verimi çok yüksektir. AMS hidrojenasyon ve kalıntı kraking üniteleriyle
beraber, 1 ton fenol üretimi için tüketilen kumen 1.31 tondur. 1 ton fenol
başına 0.61 ton aseton üretimi de yüksek bir verimdir. Gerçek çalışma
koşulları
üreticinin seçtiği yan ürüne ve yardımcı maddelere göre değişir.
3. KURULU İŞLETMELER
Dünyada bu
prosesle çalışan yedi fabrika bulunmaktadır (1985).
4. REFERANSLAR
Hydrocarbon
Processing, November 1985, P.155 (Allied/Lummus Crest), March 1991, p.121-192
(Mitsui Petrochemical Industries, Ltd.).
