(ALFOL ALKOL PROSESİ,
VISTA CHEMICAL CO.)
1. UYGULAMA
Etilen,
aluminyum, hidrojen, çözücüler, hava ve sudan etilasyon, oksidasyon ve hidroliz
reaksiyonlarıyla çift-sayılı, düz-zincirli alfa-alkollerin üretildiği bir
prosestir. Proseste yan ürün olarak çok saf alumina veya alum da üretilir.
2. PROSESİN TANIMI
2.1. Trietilaluminyum
Hazırlanması:
Aluminyum
tozu uygun bir çözücü içinde çamur halinde karıştırılır ve trietilaluminyumlu
ortamda kuru hidrojenle hidrojenlendirilir. Reaksiyondan çıkan ürün dietilaluminyum
hidrid, etilenle reaksiyona girerek trietilaluminyumu oluşturur. Polimerizasyona
verilen herbir mole karşılık, 2 mol trietilaluminyum (TEA) hidrojenasyon
kademesine geri-döndürülür.
2.2. Çoğalma:
Trietilaluminyum
etilenle reaksiyona girerek yüksek-molekül-ağırlıklı alkilaluminyumları meydana
getirir. Polimerizasyondan sonraki bozundurma işlemiyle C2 den C22
ye kadar olan alkil zincirleri karışımı elde edilir. Çoğalma reaksiyonu çok ekzotermiktir;
çoğalan zincir ve trietilaluminyum, su ile şiddetle reaksiyona girdiğinden
açığa çıkan ısı bir hidrokarbonla transfer edilir. Optimum verim için reaksiyon
yüksek basınç ve düşük sıcaklıkta yapılır.
2.3. Oksidasyon:
Çoğalan
ürün, kontrollu koşullarda kuru hava ile oksitlenerek alkoksitlere dönüştürülür.
Oksidasyon reaksiyonu çok ekzotermiktir ve yan ürün olarak esterler, eterler,
oksitler, aldehitleri verir; bunlar, hidrolizden önce fazla miktarda çözücüyle
uzaklaştırılır.
2.4. Hidroliz:
Saflaştırılmış
alkoksit su ile reaksiyona sokularak ham alkoller ve alumina çamuruna
dönüştürülür. Bir saflaştırma işleminden sonra kurutma uygulanarak su ayrılır
ve yüksek-saflıkta %75 lik Al2O3 CATAPAL alumina elde edilir.
Yüksek-saflıkta bir alum çözeltisi istendiğinde, hidroliz reaksiyonu %98 lik
sülfürik asitle yapılır.
2.4. Fraksiyonlama:
Ham
alkoller kurutulur ve distillenir; fraksiyonlamayla herbir alkol tek tek elde
edilebileceği gibi, ikili karışımlar halinde de toplanabilir.
Yüksek-molekül-ağırlıklı alkoller vakumda distillenir.
3. KURULU İŞLETMELER
Vista
Chemical Co.'nun 100 000 ton/yıl, Almanya'da Condea'nın 65 000 t/y, The Soviet
Petrochemical Ministry'nin 50 000 t/yıl kapasiteli fabrikaları çalışmaktadır
(1985).
4. REFERANSLAR
Hydrocarbon
Processing, November 1985, P.120 (Vista Chemical Co.); Chemical Engineering
Progress, May 1962, P.85.