(ALFABUTOL
PROSESİ, INSTITUT FRANÇAIS
DU PETROLE)
DU PETROLE)
1. UYGULAMA
Etilenden,
seçici dimerizasyon reaksiyonuyla büten-1 ielde edilir. Katalizor sistemi bir
titanyum türevidir ve büten-1 in büten-2 ye izomerizasyonunu önler.
2. PROSESİN TANIMI
Proseste,
polimerizasyon saflıkta etilen kullanılır. Alfabutol prosesi basittir: (1)
çalışma sıcaklığı düşük (50-60 0C) olduğundan, reaksiyon bölümünde
ısıtma ortamına gereksinim olmaz; (2) reaksiyona giren maddeleri sıvı fazda
tutabilmek için düşük bir çalışma basıncı yeterlidir; (3) reaksiyon ve proseste
çözücü kullanılmaz; (4) özel veya pahalı malzemelere gerek olmaz
(konstrüksiyonda sadece karbon çelik kullanılır).
Polimerizasyon-saflıktaki
etilen (gaz halindedir) bir dağıtıcıdan, sıvı faz koşullarındaki reaktöre
beslenir. Reaktör çözeltisi içine, sürekli olarak katalizör verilmektedir;
etilen, sıvı fazda dimerizasyon reaksiyonuna girer. Reaksiyon ısısı, klasik
hava veya su soğutuculu bir pompalama sistemiyle uzaklaştırılır. Ürün,
reaktörün altından alınır; sıvı haldedir ve harcanmış katalizörle karışıktır.
Ürün
akımındaki harcanmış katalizör, katalizör uzaklaştırma kısmında ayrılır ve
atılır (örneğin, yakma fırınına gönderilir); hidrokarbonlar ise fraksiyonlama
bölümüne gider. Burada iki kolon vardır. Birincisinde, reaksiyona girmemiş
etilen ayrılarak reaktöre döndürülür. İkinci kolonun tepesinden saf büten-1,
dibinden oligomerler (C6 olefin ağırlıklı) alınır.
3. EKONOMİK DURUM
(*) Tesis
giderleri, reaksiyon, katalizör alma, fraksiyonlama, katalizör hazırlama ve
depolama kısımlarını içerir; mühendislik ve lisans harcamaları dahil değildir.
4. KURULU İŞLETMELER:
Proseste
kullanılan teknoloji, Dimersol prosesine benzer. Dimersol prosesi ile çalışan
20 dolayında fabrika bulunmaktadır.
5. REFERANSLAR:
Hydrocarbon Processing, November 1985, P.126 (Institut
Français Du Petrole); G. J. et al, "Enhancing the product slate of the
ethylene plant complex" AIChE 1985, Spring National Meeting; Hydrocarbon
Processing, March 1991, p. 121-192,
(IFP), November 1984, P.118-120.