Ay’ın Gravitasyonu
(gravitation of the moon)

Ay'ın yüzeyindeki gravite nedeniyle ivmesi yaklaşık 1.625 m/s2, yani, Yeryüzeyi’ndekinin yaklaşık %16.6’sıdır. Tüm yüzey üzerinde, gravitasyonal ivmedeki değişim ~0.0253 m/s2'dir (gravite nedeniyle ivmenin %1.6'sı). Ağırlık doğrudan gravitasyonal ivmeye bağlı olduğundan, Ay'daki nesneler Yeryüzü’ndeki ağırlıklarının sadece %16.6'sı (≈ 1/6) olacaktır.

Ay'ın gravitasyonal alanı, yörüngedeki uzay araçlarının yaydığı radyo dalgalarının izlenmesi sonucu belirlenmiştir. Kullanılan yöntem Doppler Etkisi'ne dayanır. Uzay aracının bakış açısı yönündeki ivmesi, radyo dalgalarının yönünü azar azar değiştirerek ve uzay aracından Yer üzerindeki sabit bir noktaya olan uzaklığı kullanarak belirlenir. Ancak Ay'ın eş zamanlı dönmesi nedeniyle, uzay aracı öte taraftayken izlenemediğinden, öteki tarafın gravite alanı çok iyi saptanamamıştır.

Ay'ın gravitasyon alanının en önemli özelliklerinden biri dev krater düzlükleri ile bağlantılı olan geniş pozitif gravitasyonal anomalilerin varlığıdır. Bu anomaliler uzay araçlarının yörüngesini önemli ölçüde etkiler, dolayısıyla insanlı veya insansız uçuşların planlanmasında Ay'ın doğru gravitasyonal modeli gerekir. Gravitasyonal yoğunluğun olduğu bölgelerin nedeni, kısmen krater düzlüklerini dolduran yoğun bazaltı lava akışının varlığına bağlıdır. Ancak lava akışları tek başına gravitasyonal izin tamamını açıklayamaz, aykabuğu ile manto arasındaki etkileşime de gerek vardır.

Lunar Prospector'un gravitasyon modellemeleri bazaltik volkanların etkisi nedeniyle oluşmadığı sanılan bazı gravitasyonall yoğunlukların varlığını gösterir. Oceanus Procellarumda devasa volkan kaynaklı bazaltlar bulunmasına rağmen gravitasyon anomalileri gözlemlenmemektedir.


 (a) Ay yüzeyinde radyal gravite anomalisi, Gal (ivme), cm/s2, (b) Ay yüzeyinde gravite ivmesi, m/s2 (Lunar Gravity Model 2011'den Harita)


https://en.wikipedia.org/wiki/Gravitation_of_the_Moon

6 Temmuz 2020


GERİ (ay)
GERİ (fiziksel özellikler)