Atomik Spektroskopi (atomic spectroscopy)

Atomik spektroskopi, elektromagnetik ışının atomik tanecikler tarafından absorpsiyonu (soğurulması), emisyonu (yayımlanması) ve fluoresansı (tutulma ve çıkarılma) temeline dayanır. Atomik spektral veriler spektrumun ultraviyole görünür ve X-ışınları bölgesinde elde edilir.

Ultraviyole ve görünür atomik spektranın elde edilebilmesi için örneğin atomize edilmesi gerekir. Atomizasyonda moleküller parçalanır ve gaz halinde elementer taneciklere dönüşür. Atomize edilmiş elementin emisyon, absorpsiyon ve fluoresans spektrumu, element için karakteristik birkaç dalga boyunda çıkan ayrı ayrı hatlardan oluşur. Titreşim ve dönme kuvantum halleri bulunmadığından band spektrumları görülmez; bu nedenle geçiş olanağı sayısı küçüktür. Atomik spektroskopiye dayanan çeşitli yöntemler Tablo-1'de gösterilmiştir.


Tablo-1: Atomik Spektral Yöntemlerin Sınıflandırılması

Spektroskopi Tipi
Atomizasyon Yöntemi
Işın Kaynağı
Emisyon
Ark
Örnek bir elektron arkında ısıtılır
Örnek
Kıvılcım
Örnek bir yüksek voltaj kıvılcımında uyarılır
Argon plazma
Örnek bir argon plazmada ısıtılır
AE veya alev emisyon
Örnek çözeltisi bir aleve püskürtülür
X-Işını emisyon veya elektron prob X-ışını
Gerekmez; örnek elektronlarla bombardıman edilir
Absobsiyon
AA (alevli)
Örnek çözeltisi bir aleve püskürtülür
Hallow katot tüpü, X-Işını tüpü
AA (alevsiz)
Örnek çözeltisi buharlaştırılır ve sıcak bir yüzeyde yakılır
X-Işını absorpsiyon
Gerekmez
Fluoresans
AF (alevli)
Örnek çözeltisi bir aleve püskürtülür
Örnek (bir lambadan çıkan ışınla uyarılmış)
AF  (alevsiz)
Örnek çözeltisi buharlaştırılır ve sıcak bir yüzeyde yakılır
X-Işını fluoresans
Gerekmez
Örnek (X-ışını ile uyarılmış)
AE: atomik emisyon, AA: atomik absorpsiyon, AF: Atomik fluoresans